Nhiễm vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày – tá tràng. Trong số các phương pháp tầm soát HP hiện nay, test hơi thở Ure C13 được đánh giá là một giải pháp không xâm lấn, an toàn và có độ tin cậy cao. Vậy test hơi thở C13 là gì? dấu hiệu nào cho thấy bạn có thể đã nhiễm vi khuẩn HP, và khi nào nên đi khám? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Vi khuẩn HP là gì?

Vi khuẩn HP, tên đầy đủ là Helicobacter pylori, là một loại vi khuẩn có thể sinh sống trong môi trường acid trong dạ dày. Với hình dạng xoắn đặc trưng và khả năng tiết enzym urease, Vi khuẩn HP tạo ra môi trường trung hòa tại chỗ, giúp chúng bám dính và tồn tại lâu dài trong niêm mạc dạ dày.

HP thường lây truyền qua đường tiêu hóa như ăn uống, dùng chung dụng cụ ăn uống, hay tiếp xúc gần với người nhiễm. Theo thống kê của Bộ Y Tế cho thấy tỷ lệ nhiễm HP ở người trưởng thành tại Việt Nam có thể lên đến 70% tùy khu vực. Tuy nhiên, không phải ai nhiễm vi khuẩn này cũng đều có triệu chứng rõ rệt, điều này khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn nếu không được tầm soát định kỳ.

Kiểm tra hơi thở Ure C13 là gì?

Kiểm tra hơi thở Ure C13 (C13-Urea Breath Test) là một phương pháp chẩn đoán không xâm lấn, được sử dụng phổ biến để phát hiện sự xuất hiện của vi khuẩn HP trong dạ dày. 

Nguyên lý

Vi khuẩn HP tiết enzyme urease để phân hủy Ure trong dạ dày. Khi người bệnh uống dung dịch Ure gắn đồng vị C13, nếu trong dạ dày có HP, enzyme urease sẽ phân giải Ure này, tạo ra khí CO₂ chứa C13, sau đó được hấp thụ vào máu và thải ra ngoài qua hơi thở.

Bệnh nhân chỉ cần thổi vào túi khí chuyên dụng trước và sau khi uống dung dịch Ure. Mẫu hơi thở sẽ được phân tích bằng máy chuyên biệt để đo nồng độ C13 trong CO₂. Nếu nồng độ vượt ngưỡng cho phép, điều đó cho thấy có sự hiện diện của vi khuẩn HP.

Quy trình thực hiện kiểm tra

• Tại Phòng khám đa khoa SIHG, người bệnh được yêu cầu nhịn ăn ít nhất 4–6 giờ trước khi test.

• Nhân viên y tế lấy mẫu hơi thở ban đầu, sau đó uống thuốc chuyên dụng và chờ thêm 20 phút để lấy mẫu hơi thở lần 2

Để có kết quả thổi test C13 chính xác, khách hàng cần tuân thủ không nói chuyện, ăn uống hay đi lại giữa 2 lần thổi.

Quy trình thổi test C13 diễn ra trong  khoảng 30 phút và không gây khó chịu cho người bệnh. Sau 30 phút từ lúc thổi, khách hàng sẽ nhận được kết quả và tư vấn với bác sĩ.

Ưu điểm của phương pháp kiểm tra hơi thở Ure C13

Độ chính xác cao

Test hơi thở C13 được đánh giá là một trong những phương pháp chẩn đoán vi khuẩn HP có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, thường đạt trên 90–95%. Điều này có nghĩa là xét nghiệm có khả năng phát hiện chính xác phần lớn các trường hợp nhiễm HP, đồng thời hạn chế tình trạng dương tính hoặc âm tính giả.

Không xâm lấn

Khác với nội soi dạ dày, test C13 không cần đưa ống hay dụng cụ vào cơ thể. Người bệnh chỉ uống dung dịch chuyên dụng và thổi hơi vào túi đựng mẫu. Quy trình đơn giản, không gây đau, không để lại biến chứng. Đồng thời, do sử dụng đồng vị bền C13 (không phóng xạ), xét nghiệm này an toàn với cả phụ nữ mang thai và trẻ em.

Thời gian thực hiện nhanh chóng

Toàn bộ quy trình chỉ kéo dài khoảng 20–30 phút. Kết quả có sau 30 phút, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian, không cần nằm viện hay thực hiện các thủ thuật phức tạp.

Thuận tiện theo dõi sau điều trị

Bác sĩ thường chỉ định test C13 để kiểm tra hiệu quả điều trị sau khi bệnh nhân đã hoàn tất phác đồ điều trị vi khuẩn  HP. Với ưu điểm dễ thực hiện và không xâm lấn, phương pháp này phù hợp để làm nhiều lần nhằm đánh giá tình trạng HP trong dạ dày.

Nhược điểm

Dù tiện lợi và an toàn, test hơi thở C13 vẫn có một số điểm cần lưu ý:

• Xét nghiệm không cho biết mức độ viêm loét hay tổn thương dạ dày, mà chỉ xác định sự hiện diện của vi khuẩn HP.

• Người có triệu chứng cảnh báo như nôn ra máu, đại tiện phân đen, sụt cân nhanh... vẫn cần được nội soi để kiểm tra trực tiếp niêm mạc theo chỉ định của Bác sĩ.

• Kết quả có thể âm tính giả nếu không tuân thủ đúng hướng dẫn (ví dụ: vẫn đang dùng thuốc kháng sinh hoặc PPI).

Kiểm tra hơi thở Ure C13 được chỉ định trong trường hợp nào?

Bệnh nhân có triệu chứng tiêu hóa kéo dài

Những người thường xuyên bị đau âm ỉ vùng thượng vị, ợ hơi, đầy bụng, buồn nôn, chán ăn... nên được xem xét làm test hơi thở C13 để phát hiện sớm vi khuẩn HP.

Bệnh nhân được chẩn đoán viêm loét dạ dày – tá tràng

Khi đã có hình ảnh viêm loét qua nội soi hoặc triệu chứng lâm sàng gợi ý, xét nghiệm hơi thở C13 giúp khẳng định vai trò của HP trong bệnh lý này.

Bệnh nhân đã từng điều trị HP

Sau khi kết thúc liệu trình kháng sinh và thuốc ức chế acid, bệnh nhân thường được khuyến cáo làm lại test C13 sau 4–12 tuần để kiểm tra xem vi khuẩn đã bị loại bỏ hoàn toàn hay chưa.

Bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao

Những trường hợp sau thường được bác sĩ cân nhắc chỉ định xét nghiệm:

• Có tiền sử gia đình mắc ung thư dạ dày.

• Phải dùng thuốc chống viêm giảm đau NSAIDs trong thời gian dài.

• Người lớn tuổi hoặc có sức khỏe suy giảm, dễ bị biến chứng tiêu hóa.

Chuẩn bị trước khi làm kiểm tra hơi thở Ure C13

Để kết quả xét nghiệm chính xác, người bệnh cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng:

• Ngưng thuốc: Ngừng kháng sinh, thuốc chứa bismuth, thuốc ức chế acid (PPI) ít nhất 2 tuần trước khi test. Nếu trong cơ thể còn dư lượng thuốc kháng sinh, khi thực hiện kiểm tra hơi thở C13 sẽ dễ dẫn đến hiện tượng âm tính giả (tức là test báo không có HP nhưng thực tế vẫn nhiễm).

• Ngưng các nhóm thuốc liên quan đến điều trị bệnh dạ dày trong vòng 30 ngày trước khi thực hiện test để có kết quả chuẩn xác.

• Nhịn ăn: Không ăn uống trong vòng 4–6 giờ trước xét nghiệm. Thức ăn còn lại trong dạ dày cũng có thể tạo ra kết quả âm tính giả. Thời điểm tốt nhất để xét nghiệm kiểm tra hơi thở Ure C13 là vào buổi sáng khi khách hàng chưa ăn uống gì.

Kết luận

Xét nghiệm hơi thở C13 là phương pháp hiện đại, an toàn và có độ chính xác cao trong việc tầm soát vi khuẩn HP. Với ưu điểm không xâm lấn, dễ thực hiện và phù hợp cho nhiều đối tượng, đây là công cụ hữu ích để phát hiện sớm tình trạng nhiễm HP cũng như theo dõi sau điều trị.

Tuy nhiên, để kết quả chính xác, người bệnh cần tuân thủ đầy đủ hướng dẫn trước khi test, bao gồm ngưng thuốc, nhịn ăn và tránh các thói quen có thể làm sai lệch kết quả. Quan trọng hơn, nếu có các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa kéo dài hoặc triệu chứng báo động, bạn nên đi khám sớm để được đánh giá toàn diện.

Mọi chi tiết xin liên hệ:

Phòng khám Đa khoa SIHG

Địa chỉ: Số 16 Đường Tôn Dật Tiên, Phường Tân Hưng, TPHCM

Hotline: 0902681711 - 0906801711