Viêm âm đạo là một trong những bệnh lý phụ khoa thường gặp nhất ở phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ trong nhóm tuổi từ 27–45. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu không được điều trị kịp thời. Trong số các phương pháp điều trị, việc sử dụng thuốc điều trị viêm âm đạo đóng vai trò trung tâm, giúp kiểm soát triệu chứng và loại bỏ tác nhân gây bệnh hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ từng nhóm thuốc, bao gồm thuốc uống và thuốc đặt, từ đó có hướng điều trị phù hợp, an toàn và hiệu quả hơn.

Tổng quan về thuốc điều trị viêm âm đạo

Viêm âm đạo là gì?

Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc âm đạo, thường do các tác nhân như nấm Candida albicans, vi khuẩn (như Gardnerella vaginalis), trùng roi (Trichomonas vaginalis), hoặc mất cân bằng hệ vi sinh vùng kín. Biểu hiện phổ biến bao gồm: khí hư bất thường (vàng, xanh, nâu, có mùi hôi), ngứa, rát âm đạo, đau khi quan hệ, đôi khi kèm theo tiểu buốt, tiểu gắt.

Tại sao cần điều trị bằng thuốc đúng cách?

Việc điều trị viêm âm đạo không thể dựa trên cảm tính hay dùng thuốc theo lời truyền miệng. Mỗi tác nhân gây viêm lại cần một loại thuốc điều trị khác nhau. Nếu dùng sai thuốc, không những bệnh không khỏi mà còn dễ tái phát, gây kháng thuốc hoặc tổn thương niêm mạc âm đạo nặng hơn. Điều trị đúng thuốc, đúng phác đồ giúp cải thiện triệu chứng nhanh chóng, phòng ngừa biến chứng, đồng thời nâng cao chất lượng sống cho phụ nữ.

Thuốc điều trị viêm âm đạo gồm những nhóm nào?

Thông thường, thuốc điều trị viêm âm đạo được chia thành các nhóm chính:

• Thuốc uống: Thường dùng trong các trường hợp viêm âm đạo lan rộng, tái phát nhiều lần hoặc có biến chứng liên quan đến đường tiết niệu, tử cung.

• Thuốc đặt âm đạo: Thường áp dụng khi viêm còn khu trú tại âm đạo, giúp thuốc tác động trực tiếp vào vùng tổn thương.

• Thuốc bôi ngoài da: Thường được chỉ định bổ sung trong trường hợp viêm gây ngứa rát vùng âm hộ, giúp làm dịu triệu chứng và hạn chế tổn thương da vùng kín.

BS CKII. Dương Phương Mai, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG chia sẻ:

“Không phải loại viêm âm đạo nào cũng dùng thuốc đặt hay kháng sinh uống. Tùy vào nguyên nhân cụ thể, thể trạng và tiền sử bệnh lý mà Bác Sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Bệnh nhân tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ hoặc sử dụng lại đơn thuốc cũ mà chưa qua thăm khám.”

Nhóm thuốc đặt điều trị viêm âm đạo

Thuốc đặt trị nấm âm đạo (Candida)

• Các loại thuốc đặt chứa hoạt chất kháng nấm Clotrimazole có tác dụng ức chế nấm Candida, giúp giảm ngứa và khí hư đặc do nấm. Phù hợp dùng trong viêm âm đạo do nấm đơn thuần.
  
  

• Thuốc đặt chứa Nystatin thường được sử dụng trong điều trị nấm Candida, có thể dùng cho phụ nữ mang thai. Là nhóm thuốc cổ điển nhưng vẫn mang lại hiệu quả cao, ít kháng thuốc.
  
  

• Những viên đặt có chứa hỗn hợp kháng sinh – kháng nấm (ví dụ: kết hợp Nystatin, Polymyxin B, Neomycin) có khả năng tiêu diệt nhiều loại tác nhân gây viêm cùng lúc, thường dùng khi viêm âm đạo do cả nấm và vi khuẩn.
  
  

Thuốc đặt trị viêm do vi khuẩn hoặc Trichomonas

• Nhóm thuốc đặt có chứa Metronidazole được dùng để điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn kỵ khí hoặc Trichomonas. Một số dạng kết hợp thêm Nystatin và kháng sinh giúp tăng hiệu quả khi có nhiều tác nhân cùng lúc.

Hướng dẫn sử dụng thuốc đặt đúng cách

Việc sử dụng thuốc đặt âm đạo đúng cách đóng vai trò quan trọng trong hiệu quả điều trị:

• Đặt thuốc vào buổi tối trước khi đi ngủ: Giúp thuốc không bị rơi ra ngoài, phát huy tối đa hiệu quả.

• Vệ sinh tay và vùng kín sạch sẽ trước khi đặt thuốc bằng dung dịch vệ sinh phụ nữ có độ pH khoảng 3.8 – 4.5.

• Không quan hệ trong suốt thời gian điều trị để tránh tái nhiễm hoặc làm tổn thương vùng viêm.

• Không sử dụng đồng thời các sản phẩm xịt vùng kín, dung dịch có tính sát khuẩn mạnh hoặc có hương thơm vì có thể gây mất cân bằng vi sinh và giảm tác dụng thuốc.

Nhóm thuốc uống điều trị viêm âm đạo

Thuốc uống là giải pháp điều trị toàn thân, thường được chỉ định trong các trường hợp viêm âm đạo nặng, viêm lan rộng ra cổ tử cung, niêm mạc tử cung hoặc tái phát nhiều lần. Ngoài ra, khi bệnh nhân có cơ địa dễ nhiễm nấm, từng dùng kháng sinh dài ngày hoặc hệ miễn dịch suy yếu, thuốc uống giúp kiểm soát triệt để tác nhân gây bệnh từ bên trong.

Nhóm thuốc uống điều trị viêm âm đạo phổ biến hiện nay chủ yếu chia làm hai loại: kháng nấm và kháng sinh (trị vi khuẩn và ký sinh trùng). Việc sử dụng đúng loại thuốc, đúng liều lượng đóng vai trò quan trọng trong hiệu quả điều trị và phòng ngừa tái phát.

Thuốc kháng nấm

• Các thuốc uống chứa Fluconazole là lựa chọn phổ biến để điều trị nấm Candida toàn thân, nhất là khi viêm âm đạo tái phát nhiều lần hoặc lan rộng.
  
  

• Một số trường hợp đặc biệt có thể dùng thuốc uống chứa Itraconazole, là kháng nấm nhóm azole phổ rộng, thường áp dụng khi bệnh nhân không đáp ứng với Fluconazole.

Thuốc kháng sinh

• Nhóm thuốc uống có chứa Metronidazole được dùng để điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc Trichomonas, mang lại hiệu quả tốt nếu dùng đủ liều và đúng thời gian.
  
  

• Ngoài ra, thuốc uống chứa Tinidazole là một lựa chọn thay thế, có tác dụng tương tự Metronidazole nhưng ít gây buồn nôn hơn, phù hợp cho bệnh nhân có tiền sử rối loạn tiêu hóa.

Nguyên tắc khi dùng thuốc uống điều trị viêm âm đạo

Theo chia sẻ từ BS CKII. Dương Phương Mai, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG:

“Việc dùng thuốc uống phải tuân thủ đúng chỉ định và thời gian điều trị. Bệnh nhân không nên tự ý ngưng thuốc khi thấy triệu chứng giảm, vì điều này dễ dẫn đến kháng thuốc hoặc tái phát dai dẳng. Trong một số trường hợp, việc phối hợp cả thuốc uống và thuốc đặt mang lại hiệu quả cao hơn.”

Lưu ý về việc tái khám và dùng thuốc đúng liệu trình

• Uống thuốc đúng thời điểm, đúng liều lượng.

• Không tự ý dùng lại toa cũ hoặc kết hợp thuốc không theo chỉ định của bác sĩ.

• Nếu sau 3–5 ngày dùng thuốc không thấy cải thiện, cần tái khám để điều chỉnh.

• Cần điều trị đồng thời cho cả chồng nếu viêm do Trichomonas để tránh lây nhiễm chéo.

Thuốc bôi ngoài da hỗ trợ điều trị viêm âm đạo

Bên cạnh thuốc uống và thuốc đặt, một số trường hợp viêm âm đạo có biểu hiện ngứa, rát, sưng đỏ vùng âm hộ có thể được Bác Sĩ chỉ định thêm thuốc bôi ngoài da có chứa Clotrimazole hoặc Miconazole nhằm giảm các triệu chứng tức thì và tăng hiệu quả điều trị. Các loại thuốc bôi ngoài thường ở dạng kem hoặc gel, có tác dụng:

• Làm dịu cảm giác nóng rát, ngứa ngoài da vùng kín

• Kháng khuẩn, kháng nấm nhẹ tại chỗ

• Hạn chế gãi gây trầy xước, viêm nhiễm lan rộng.

Lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị viêm âm đạo

Việc sử dụng thuốc điều trị viêm âm đạo, dù là thuốc uống, thuốc đặt hay thuốc bôi ngoài da, đều cần thực hiện theo hướng dẫn cụ thể từ Bác Sĩ. Tự ý dùng thuốc hoặc sử dụng lại toa thuốc cũ có thể dẫn đến nhiều rủi ro không mong muốn.

Một số lưu ý quan trọng bao gồm:

• Không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà mà chưa có chỉ định từ bác sĩ. Việc chọn sai loại thuốc hoặc dùng sai liều có thể khiến bệnh nặng thêm hoặc trở thành mãn tính.

• Không quan hệ trong thời gian điều trị để tránh lây nhiễm chéo hoặc làm tổn thương niêm mạc âm đạo đang viêm.

• Vệ sinh âm đạo đúng cách, sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ có độ pH khoảng 3.8–4.5 để giữ môi trường vùng kín cân bằng, tránh làm mất lợi khuẩn.

• Tái khám đúng hẹn để đánh giá hiệu quả điều trị, kiểm tra nguy cơ tái phát hoặc biến chứng.

• Điều trị đồng thời cùng chồng trong những trường hợp viêm âm đạo do Trichomonas, tránh tái nhiễm qua lại.

• Tuân thủ lịch tái khám theo chỉ định của bác sĩ.

Tại sao bạn nên chọn phòng khám đa khoa SIHG

Tại Phòng khám Đa khoa SIHG, quy trình điều trị bệnh viêm âm đạo được thực hiện theo mô hình khép kín, từ khám lâm sàng, xét nghiệm khí hư, soi tươi, đến chẩn đoán hình ảnh bằng máy siêu âm đa năng V8, máy soi cổ tử cung, và hệ thống xét nghiệm tự động Sysmex.

Chia sẻ từ BS CKII. Dương Phương Mai, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG:

“Việc điều trị viêm âm đạo không thể tách rời khỏi quá trình chẩn đoán chuẩn xác. Dựa trên kết quả lâm sàng và cận lâm sàng, chúng tôi cá nhân hóa đơn thuốc cho từng bệnh nhân, giúp giảm tái phát và tránh lạm dụng kháng sinh.”

Ngoài ra, không gian khám tại SIHG được thiết kế riêng tư, khép kín, thân thiện với phụ nữ hiện đại – đúng với tiêu chuẩn của một phòng khám phụ khoa quận 7 chuyên nghiệp.

Kết luận

Việc sử dụng thuốc điều trị viêm âm đạo hiệu quả đòi hỏi sự hiểu biết đúng đắn, tuân thủ chỉ định và kết hợp tái khám định kỳ. Đừng để những triệu chứng viêm âm đạo trở thành nỗi lo âm thầm ảnh hưởng đến chất lượng sống và sức khỏe sinh sản của bạn.

Nếu bạn đang gặp các dấu hiệu bất thường hoặc muốn tư vấn chuyên sâu về bệnh viêm âm đạo, hãy liên hệ với Phòng khám Đa khoa SIHG – một trong những phòng khám phụ khoa được nhiều chị em tin chọn tại khu vực Quận 7 (cũ). Tại đây, bạn sẽ được thăm khám bởi đội ngũ Bác Sĩ Sản Phụ Khoa giàu kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị hiện đại.

📍 Địa chỉ: Số 16, Đường Tôn Dật Tiên, Phường Tân Hưng, TP. HCM (kế bên Aeon Citimart)
📞 Hotline: 0902681711 - 0906801711
⏰ Thời gian làm việc: Thứ 2 đến thứ 7: 7:30am - 5:00pm

Cố vấn chuyên môn cho bài viết

BS.CKII. Dương Phương Mai là Bác sĩ Sản Phụ khoa và Hỗ trợ sinh sản với hơn 40 năm kinh nghiệm, nguyên là Trưởng khoa Kế hoạch hóa gia đình – BV Từ Dũ và Phó Giám đốc chuyên môn – BV Phụ sản Quốc tế TP.HCM.