1. Mở đầu

Nhóm bệnh lý nhân giáp bao gồm nhân giáp lành tính và nhân giáp ác tính. Nhóm nhân giáp lành tính thường điều trị khi nhân giáp gây triệu chứng phiền hà cho bệnh nhân về mặt chức năng (nuốt, thở) hay về mặt thẩm mỹ. Nhóm bệnh lý nhân giáp ác tính (thường là carcinoma tuyến giáp biệt hóa tốt như carcinoma tuyến giáp dạng nhú / carcinoma tuyến giáp dạng nang) cần phải điều trị phẫu thuật đầu tiên nhằm loại bỏ khối u ra khỏi cơ thể.

         Bướu giáp nhân                             Bản chất của khối u lành hay ác?

Việc chẩn đoán bệnh thường bắt đầu bằng xét nghiệm siêu âm tuyến giáp, sau đó là FNA nhân giáp. Việc tiếp nhân và xử lý kết quả siêu âm tuyến giáp, FNA nhân giáp cần được thực hiện theo các hướng dẫn để có được hướng xử trí đúng, tránh tình trạng xử trí quá mức hay xử trí không đủ.

Siêu âm tuyến giáp                           Sinh thiết nhân giáp bằng kim nhỏ (FNA)

FNA nhân giáp dưới hướng dẫn của siêu âm

2. Tiếp nhận kết quả siêu âm tuyến giáp trong K giáp

Kết quả siêu âm tuyến giáp phát hiện nhân giáp ác tính thường ghi nhận những đặc tính sau:

• Nhân giáp dạng đặc hay có một phần hóa nang
• Echo kém
• Vi vôi hóa
• Bờ không đều, xâm lấn mô giáp xung quanh.
• Hình dạng có trục đứng (chiều cao lớn hơn chiều rộng)
• Tăng sinh mạch máu trong nhân giáp

Dựa theo sự hiện diện một phần hay đầy đủ những đặc tính trên, kết quả siêu âm nhân giáp được phân tầng nguy cơ ác tính theo TIRADS.

TIRADS 2014

Theo khuyến cáo của hội tuyến giáp Hoa Kỳ (ATA) 2015

Ngoài ra cần khảo sát hạch cổ: có hạch vùng cổ gợi ý di căn không: mất rốn hạch?

3. Chỉ định FNA nhân giáp

4. Tiếp nhận kết quả FNA nhân giáp

Kết quả FNA nhân giáp theo phân loại Bethesda

5. Điều trị bệnh ung thư tuyến giáp

Nguyên tắc điều trị của nhóm bệnh ung thư tuyến giáp như sau: điều trị phẫu thuật đầu tiên sau đó điều trị hỗ trợ bằng nội tiết, đôi khi bổ sung thêm Iod phóng xạ khi có chỉ định. Điều trị phẫu thuật sẽ được nói kỹ thêm ở phần sau. Điều trị nội tiết đơn giản và ít tốn kém. Điều trị Iod phóng xạ cũng đơn giản và nhẹ nhàng hơn so với xạ trị ngoài trong các bệnh lý ung thư khác.

Kết quả điều trị nhìn chung có kết quả tốt, tỷ lệ khỏi bệnh ≥90%.

Phẫu thuật cắt tuyến giáp:

• Có thể cắt một phần hay toàn bộ tuyến giáp tùy theo bệnh lý.
• Phẫu thuật tương đối nhẹ nhàng, ít chảy máu, ít đau, nhất là có sử dụng dao siêu âm hỗ trợ khi mổ.
• Sẹo mổ thường trùng với nếp da cổ, không gây mất thẩm mỹ.
• Thời gian nằm viện ngắn, trung bình khoảng 2 ngày.
• Tỷ lệ biến chứng rất thấp, đặc biệt khi phẫu thuật bởi các bác sĩ chuyên khoa. Các biến chứng có thể gặp với tỷ lệ rất thấp 1-2% như: chảy máu, nhiễm trùng, khàn tiếng, hạ calci máu.

Phẫu thuật tuyến giáp

6. Kết luận

- Kết quả siêu âm nhân giáp: 

• TIRADS 4, TIRADS 5
• Hay có các đặc tính sau: nhân đặc, echo kém.
• Kích thước nhân giáp ≥ 1cm

Cần khảo sát thêm FNA nhân giáp

- Kết quả FNA nhân giáp:  

• Tổn thương dạng nang
• Nghi ngờ carcinoma tuyến giáp dạng nhú
• Carcinoma tuyến giáp dạng nhú

Có chỉ định phẫu thuật.

Tỷ lệ điều trị khỏi bệnh cao: ≥90%

Tỷ lệ biến chứng thấp: 1-2%

BS ĐỖ TƯỜNG HUÂN

*Bác sĩ chuyên khoa II ung thư học, chuyên phẫu thuật các bệnh lý ung bướu vùng đầu cổ.