Cấy que tránh thai là một trong những phương pháp tránh thai nội tiết được nhiều phụ nữ lựa chọn nhờ hiệu quả cao và sự tiện lợi. Tuy nhiên, không ít người sau khi cấy que gặp tình trạng rong kinh kéo dài, khiến họ lo lắng: Liệu tình trạng này kéo dài bao lâu? Có nguy hiểm không và do đâu mà xảy ra?
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ chế gây rong kinh sau cấy que tránh thai, các yếu tố nguy cơ, dấu hiệu nhận biết và khi nào cần đi khám để đảm bảo sức khỏe sinh sản luôn ổn định.

Cấy que tránh thai  là gì?

Cấy que tránh thai (hay còn gọi là cấy dụng cụ tử cung) là một phương pháp tránh thai dài hạn, sử dụng một hoặc nhiều que nhỏ chứa hoạt chất progestin  được cấy dưới da mặt trong cánh tay. Que có kích thước chỉ khoảng bằng que diêm, gần như không gây đau khi cấy, và có tác dụng tránh thai 3–5 năm tùy loại.

Cơ chế chính của phương pháp này là giải phóng đều đặn hoạt chất progestin vào cơ thể, giúp ức chế rụng trứng, làm đặc dịch nhầy cổ tử cung và mỏng niêm mạc tử cung – từ đó ngăn tinh trùng gặp trứng.
Nhờ cơ chế này, hiệu quả tránh thai đạt đến hơn 99%, tương đương hoặc cao hơn so với việc sử dụng thuốc tránh thai hằng ngày.

Ưu điểm nổi bật của cấy que tránh thai

• Hiệu quả cao, ổn định lâu dài: Một lần cấy có thể sử dụng nhiều năm.

• Phù hợp với phụ nữ bận rộn: Không cần nhớ uống thuốc mỗi ngày.

• Không ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng.

• Phục hồi khả năng sinh sản nhanh sau khi tháo que, thường trong 1–3 tháng.

Phương pháp này đặc biệt phù hợp với phụ nữ đã có gia đình, chưa muốn sinh thêm con, hoặc cần biện pháp tránh thai an toàn mà không cần can thiệp thường xuyên.

Xem thêm: những điều cần biết trước khi đặt vòng tránh thai

Tác động nội tiết của cấy que tránh thai

Khi hoạt chất progestin e được hấp thu vào máu, nó tác động trực tiếp lên hệ nội tiết sinh sản, đặc biệt là vùng hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng.

• Làm ức chế sự phóng noãn (rụng trứng).

• Làm mỏng niêm mạc tử cung, khiến trứng đã thụ tinh khó bám.

• Tăng độ đặc của dịch nhầy cổ tử cung, ngăn tinh trùng di chuyển.

Chính những thay đổi nội tiết này giúp ngừa thai hiệu quả, nhưng đồng thời cũng có thể gây ra tác dụng phụ trên chu kỳ kinh nguyệt – trong đó phổ biến nhất là rong kinh.

Vì sao nhiều phụ nữ gặp tình trạng rong kinh sau cấy que?

Trong 3–6 tháng đầu, cơ thể cần thời gian để thích nghi với nồng độ hormone mới. Khi sự cân bằng giữa hoạt chất estrogen và progestin thay đổi, niêm mạc tử cung có thể bong tróc không đều, dẫn đến tình trạng chảy máu kéo dài, hay còn gọi là rong kinh hoặc rong huyết.
Đây là phản ứng sinh lý khá phổ biến và thường không nguy hiểm, tuy nhiên có thể gây khó chịu hoặc ảnh hưởng tâm lý nếu kéo dài.

Một số thống kê y học cho thấy, khoảng 30–40% phụ nữ gặp rong kinh nhẹ sau cấy que trong vài tháng đầu, nhưng đa phần tình trạng này sẽ ổn định dần sau 3–6 tháng khi cơ thể quen với hormone.

Cơ chế hormone gây rối loạn chu kỳ kinh sau khi cấy que

Cấy que tránh thai sử dụng hoạt chất progestin  – một dạng tổng hợp tương tự hormone progesterone tự nhiên của cơ thể. Hormone này có tác dụng ức chế rụng trứng và làm mỏng niêm mạc tử cung. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu sau khi cấy, cơ thể phụ nữ cần thời gian để thích nghi với sự thay đổi đột ngột của nội tiết.

Sự thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ kinh nguyệt:

• Niêm mạc tử cung có thể bong không đều, gây chảy máu kéo dài nhiều ngày.

• Hoạt chất progestin dao động làm mất cân bằng giữa estrogen và progesterone, khiến mạch máu niêm mạc dễ vỡ.

• Cơ thể phản ứng lại sự “xâm nhập nội tiết mới”, gây ra hiện tượng rong kinh, rong huyết hoặc ra máu lắt nhắt giữa chu kỳ.

Các chuyên gia sản phụ khoa cho rằng, đây là phản ứng nội tiết sinh lý tạm thời, không phải bệnh lý. Sau khi cơ thể ổn định, chu kỳ kinh sẽ trở lại bình thường.

Yếu tố nguy cơ khiến rong kinh kéo dài hơn bình thường

Không phải tất cả phụ nữ đều gặp rong kinh sau khi cấy que, và mức độ rong kinh ở mỗi người khác nhau. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ hoặc kéo dài thời gian rong kinh gồm:

• Thời gian mới cấy que: Giai đoạn 1–3 tháng đầu là lúc cơ thể nhạy cảm nhất với hormone progestin.

• Tiền sử rối loạn kinh nguyệt: Người từng bị kinh nguyệt không đều, cường kinh, hoặc hội chứng buồng trứng đa nang dễ gặp rối loạn hơn.

• Cơ địa nhạy cảm với nội tiết: Một số người phản ứng mạnh với hormone tổng hợp, dẫn đến biến động nội tiết kéo dài.

• Bệnh lý sẵn có ở tử cung hoặc buồng trứng: U xơ tử cung, viêm nội mạc tử cung, hoặc polyp nội mạc có thể làm rong kinh nặng hơn.

• Thói quen sinh hoạt: Căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ, ăn uống thất thường cũng ảnh hưởng đến chu kỳ.

Phân biệt rong kinh do cấy que và rong kinh bệnh lý

Nhiều phụ nữ lo lắng khi thấy máu ra kéo dài và không biết đây là phản ứng bình thường hay dấu hiệu bệnh lý. Thực tế, có thể phân biệt như sau:

• Rong kinh sinh lý (do hormone): xuất hiện trong 3–6 tháng đầu, máu ra ít, rỉ rả, không kèm đau bụng dữ dội.

• Rong kinh bệnh lý: kéo dài trên 7–10 ngày mỗi chu kỳ, máu ra nhiều, kèm mệt mỏi, đau bụng, hoặc khí hư bất thường.

Nếu rong kinh vượt quá thời gian trên hoặc có biểu hiện bất thường, người phụ nữ nên đến khám bác sĩ sản phụ khoa để được kiểm tra. Bác sĩ có thể thực hiện siêu âm tử cung bằng Máy siêu âm đa năng V8, xét nghiệm nội tiết, giúp xác định nguyên nhân chính xác và hướng xử lý phù hợp.

Rong kinh sau cấy que tránh thai kéo dài bao lâu thì ổn định?

Trong hầu hết trường hợp, hiện tượng rong kinh chỉ kéo dài 1–3 tháng đầu, sau đó giảm dần khi cơ thể thích nghi với hormone progestin.
Một số ít phụ nữ có thể kéo dài đến 5–6 tháng, nhưng nếu vượt quá thời gian này, cần đi khám để loại trừ bệnh lý tiềm ẩn.

Thống kê y học cho thấy:

• 70% phụ nữ ổn định kinh nguyệt sau 3 tháng đầu.

• 20% ổn định sau 6 tháng.

• 10% còn lại có thể tiếp tục rối loạn nếu cơ địa nhạy cảm hoặc có vấn đề nội tiết sẵn có.

Việc theo dõi chu kỳ, ghi lại số ngày ra máu và mức độ ra máu là cần thiết để bác sĩ đánh giá diễn tiến sau khi cấy.

Cách nhận biết rong kinh sau khi cấy que tránh thai

Trong những tháng đầu sau cấy que, việc ra máu kéo dài là hiện tượng thường gặp. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy một số biểu hiện sau, rất có thể tình trạng rong kinh đã vượt quá mức sinh lý:

• Ra máu âm đạo kéo dài trên 7 ngày mỗi chu kỳ, hoặc rỉ rả gần như liên tục.

• Máu có màu sẫm, lẫn cục máu đông, hoặc mùi bất thường.

• Cảm giác mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, đặc biệt khi đứng lên đột ngột.

• Đau bụng dưới âm ỉ hoặc co thắt nhiều hơn trong kỳ hành kinh.

• Khí hư ra nhiều, đổi màu vàng, xanh hoặc có mùi hôi.

Những dấu hiệu này có thể là biểu hiện của thiếu máu do mất máu kéo dài, hoặc cảnh báo một bệnh lý phụ khoa đi kèm như viêm nội mạc tử cung, u xơ, polyp cổ tử cung.

Ảnh hưởng của rong kinh kéo dài đến sức khỏe

Rong kinh dù do nguyên nhân nội tiết hay bệnh lý đều gây ra nhiều tác động tiêu cực nếu kéo dài:

1. Thiếu máu mạn tính: Do mất máu thường xuyên, cơ thể dễ mệt, da xanh, giảm tập trung.

2. Rối loạn nội tiết: Hormone không ổn định làm chu kỳ kinh không đều, dễ ảnh hưởng khả năng sinh sản.

3. Tăng nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa: Máu kinh tồn tại lâu trong âm đạo là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.

4. Tác động tâm lý: Rong kinh kéo dài khiến nhiều phụ nữ căng thẳng, giảm chất lượng cuộc sống và sinh hoạt vợ chồng.

Các bác sĩ sản phụ khoa khuyến cáo, nếu tình trạng rong kinh kéo dài quá 3 tháng hoặc gây mệt mỏi rõ rệt, phụ nữ nên đi khám sớm để được đánh giá nguyên nhân.

Khi nào nên đi khám bác sĩ sản phụ khoa?

Bạn nên sắp xếp đi khám nếu gặp một hoặc nhiều biểu hiện sau:

• Rong kinh kéo dài trên 3 tháng kể từ khi cấy que.

• Lượng máu nhiều, phải thay băng liên tục mỗi 1–2 giờ.

• Xuất hiện đau bụng dưới dữ dội, mùi hôi hoặc khí hư bất thường.

• Cảm giác mệt mỏi, khó tập trung, ngủ kém, da xanh xao.

Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng và siêu âm tử cung – buồng trứng bằng Máy siêu âm đa năng V8, kết hợp xét nghiệm máu và nội tiết. Những kiểm tra này giúp xác định tình trạng rong kinh là sinh lý hay bệnh lý, đồng thời hướng dẫn bạn cách chăm sóc và theo dõi phù hợp.

Trường hợp rong kinh do thay đổi nội tiết, bác sĩ có thể tư vấn cách điều chỉnh lối sống và hướng xử lý nhẹ nhàng. Tuy nhiên, nếu phát hiện bệnh lý đi kèm, việc điều trị cần được thực hiện theo phác đồ y khoa.

Lời khuyên của bác sĩ

Theo BS. CKII. Nguyễn Ánh Loan – Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG, rong kinh sau cấy que tránh thai là hiện tượng khá phổ biến, thường ổn định sau 3–6 tháng. Tuy nhiên, phụ nữ không nên chủ quan khi thấy máu ra kéo dài hoặc bất thường.
Bác sĩ khuyến nghị phụ nữ nên:

• Theo dõi chu kỳ kinh hằng tháng, ghi lại thời gian và lượng máu ra.

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung sắt và vitamin B12.

• Giữ vệ sinh âm đạo đúng cách, thay băng thường xuyên trong kỳ kinh.

• Giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, tránh stress kéo dài.

Nếu rong kinh gây ảnh hưởng sinh hoạt hoặc sức khỏe, hãy chủ động đi khám tại cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ tư vấn.
Tại Phòng khám Đa khoa SIHG (Quận 7, TP.HCM), đội ngũ bác sĩ Sản Phụ Khoa giàu kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị chẩn đoán hiện đại luôn sẵn sàng đồng hành trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ.

Kết luận

Rong kinh sau khi cấy que tránh thai là phản ứng thường gặp trong giai đoạn đầu, do cơ thể thích nghi với sự thay đổi hormone. Phần lớn trường hợp sẽ ổn định dần, nhưng nếu tình trạng kéo dài hoặc đi kèm triệu chứng bất thường, phụ nữ cần được thăm khám và tư vấn y khoa.
Hiểu đúng – theo dõi kỹ – và đi khám kịp thời chính là cách giúp bạn bảo vệ sức khỏe sinh sản một cách chủ động và an toàn.

Cố vấn chuyên môn cho bài viết

BS. Nguyễn Ánh Loan là chuyên gia Sản Phụ khoa với hơn 35 năm kinh nghiệm, từng đảm nhiệm vai trò Trưởng khoa Chăm sóc sức khỏe sinh sản tại Trung tâm Y tế Quận 5. Hiện Bác sĩ đang công tác tại Phòng khám Đa khoa SIHG