Bạn đang băn khoăn khí hư có mùi, đổi màu hay vón cục có đáng lo không? Bài viết này giúp bạn nhận diện khí hư bất thường qua dấu hiệu thường gặp, hiểu nguyên nhân – yếu tố nguy cơ và biết khi nào cần đi khám. Nội dung tập trung vào thông tin bệnh, không thay thế tư vấn y khoa; bạn nên gặp Bác Sĩ để được chẩn đoán và phác đồ điều trị hiệu quả khi có triệu chứng.

Khí hư bình thường và khí hư bất thường

Khí hư sinh lý là dịch tiết tự nhiên từ âm đạo và cổ tử cung. Dịch này giúp giữ ẩm, tự làm sạch và cân bằng hệ vi sinh vùng kín. Màu sắc thường trong đến trắng sữa, mùi nhẹ, lượng thay đổi theo chu kỳ.

Khí hư bất thường xuất hiện khi màu, mùi, độ đặc hoặc số lượng thay đổi rõ rệt, đặc biệt khi kèm với các triệu chứng như ngứa rát, đau khi đi tiểu, đau khi quan hệ hoặc kinh nguyệt bất thường. Tình trạng này thường liên quan đến mất cân bằng hệ vi khuẩn âm đạo, nhiễm nấm, ký sinh trùng hoặc các yếu tố nội tiết và thói quen sinh hoạt.

Có ba đặc điểm cốt lõi mà bạn có thể quan sát thông qua cảm quan:

• Màu sắc: chuyển sang vàng, xanh lá, xám, nâu / đỏ hoặc trắng vón như bã đậu.

• Mùi: hôi nặng, tanh khó chịu, tăng mùi sau quan hệ.

• Kết cấu – số lượng: đặc quánh, sủi bọt, loãng bất thường hoặc ra quá nhiều so với bình thường.

Một số thay đổi nhẹ theo chu kỳ là bình thường, ví dụ dịch trong dai hơn trước rụng trứng. Tuy vậy, khi thay đổi kéo dài từ vài ngày trở lên, nhất là có mùi và ngứa chính là lúc bạn cần lưu ý. 

Các triệu chứng khí hư thường gặp

Khí hư trắng xám, mỏng và mùi hôi tanh có phải bệnh?

Khí hư trắng xám, loãng và có mùi hôi tanh rõ rệt, đặc biệt tăng mùi sau khi quan hệ vợ chồng, thường gợi ý viêm âm đạo do vi khuẩn (BV - Bacterial Vaginosis). Bạn có thể ít ngứa hơn so với nhiễm nấm nhưng cảm giác khó chịu âm ỉ và mùi kéo dài khiến sinh hoạt bị ảnh hưởng.

• Dấu hiệu: khí hư loãng, dính thành âm đạo, mùi tanh dai dẳng, hơi ngứa; mùi tăng sau khi quan hệ hoặc sau kỳ kinh.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo do vệ sinh âm đạo không đúng cách; dùng dung dịch vệ sinh có độ pH không phù hợp (pH<3.8 hoặc pH > 4.5); thay đổi nội tiết; dùng kháng sinh kéo dài, đồ lót bí ẩm.

Khí hư trắng đục, vón như bã đậu có đáng lo?

Khí hư trắng đục, vón cục như bã đậu, ngứa rát rõ và đỏ vùng kín thường gợi ý nấm Candida. Triệu chứng hay nặng hơn trước kỳ kinh hoặc sau dùng kháng sinh.

• Dấu hiệu: khí hư vón cục, đặc, bám thành âm đạo; ngứa rát, rát khi đi tiểu hoặc khi Quan hệ; không mùi hoặc mùi rất nhẹ.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: tăng đường huyết, dùng kháng sinh kéo dài, quần lót chật bí; vệ sinh âm đạo không đúng cách, tắm ngâm lâu.

Khí hư vàng hoặc vàng xanh, sủi bọt là gì?

Khí hư vàng hoặc vàng xanh, có bọt và mùi khó chịu có thể gợi ý nhiễm ký sinh trùng Trichomonas.

• Dấu hiệu: khí hư có bọt, màu vàng/xanh, mùi khó chịu; dễ kích ứng và đau sau quan hệ.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: Quan hệ không an toàn, ngoại tình; mất cân bằng độ pH trong âm đạo (pH < 3.8 hoặc pH > 4.5)

Khí hư nâu hoặc đen có nguy hiểm không?

Khí hư lẫn máu cũ khiến màu nâu hoặc đen, có thể xuất hiện vài ngày sau kỳ kinh. Nếu kéo dài, lặp lại hoặc không theo chu kỳ, bạn nên đi khám để đánh giá thêm.

• Dấu hiệu: khí hư nâu / đen, lượng ít đến vừa, có thể kèm lợn cợn; đôi khi mùi hôi nhẹ.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: rối loạn nội tiết, tổn thương cổ tử cung; Quan hệ với cường độ mạnh gây trầy xước; dùng các biện pháp tránh thai nội tiết.

Khí hư hồng hoặc đỏ nhạt có phải do ra máu?

Khí hư hồng/đỏ nhạt thường do lẫn ít máu mới. Nếu không trùng với kỳ rụng trứng hoặc tái diễn nhiều lần, bạn cần kiểm tra phụ khoa sớm.

• Dấu hiệu: dịch hồng hoặc đỏ nhạt, không bị đông; có thể kèm đau âm ỉ vùng chậu, đau khi quan hệ.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: viêm cổ tử cung, polyp; kích ứng niêm mạc; vệ sinh âm đạo không đúng cách.

Khí hư loãng như nước nhưng không ngứa có đáng lo?

Khí hư rất loãng, tăng lượng nhưng ít ngứa có thể gặp trong viêm âm đạo do vi khuẩn (BV - Bacterial Vaginosis) hoặc rối loạn nội tiết. Mùi có thể tanh nhẹ, tăng sau quan hệ.

• Dấu hiệu: khí hư loãng như nước, ẩm ướt kéo dài, mùi nhẹ đến tanh; ít ngứa.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: thay đổi nội tiết (thai kỳ, sau sinh), stress, thiếu ngủ; dùng dung dịch vệ sinh có độ pH không phù hợp (pH<3.8 hoặc pH > 4.5).

Khí hư đặc dính, kéo sợi và khó chịu vùng kín là gì?

Khí hư đặc, dính, kéo sợi có thể liên quan nấm hoặc kích ứng niêm mạc. Cảm giác nặng nề vùng kín tăng khi vận động hoặc thời tiết nóng ẩm.

• Dấu hiệu: dịch đặc dính, kéo sợi, bám dính; ngứa rát nhẹ đến vừa; có thể không mùi.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: đồ lót tổng hợp, quần bó sát; môi trường ẩm nóng; vệ sinh âm đạo không đúng cách.

Chỉ có mùi hôi, khí hư không đổi màu có cần lo?

Mùi hôi dai dẳng dù màu không đổi vẫn là dấu hiệu đáng chú ý vì gợi ý pH mất cân bằng và hệ vi khuẩn có lợi suy giảm. Mùi thường tăng sau quan hệ hoặc sau kỳ kinh.

• Dấu hiệu:mùi tanh/hôi rõ rệt, dịch không đổi màu nhiều; khó chịu âm ỉ.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: dùng dung dịch vệ sinh có độ pH không phù hợp (pH<3.8 hoặc pH > 4.5), thụ động với chăm sóc vệ sinh, dùng băng vệ sinh/khăn giấy mùi hương.

Khí hư kèm đau vùng chậu, sốt nhẹ có phải dấu hiệu nặng?

Khi khí hư bất thường đi kèm đau vùng chậu, sốt nhẹ hoặc đau khi quan hệ, bạn nên đi khám sớm vì có thể liên quan viêm lan lên trên.

• Dấu hiệu:khí hư đổi màu/mùi, đau vùng chậu, đau khi quan hệ, sốt nhẹ.

• Yếu tố làm tăng nguy cơ: nhiễm khuẩn kéo dài không được phát hiện; tự dùng thuốc không phù hợp; vệ sinh âm đạo không đúng cách.

Độ pH của dung dịch vệ sinh và chăm sóc hằng ngày

Dù ở nhóm nào, duy trì môi trường âm đạo ổn định rất quan trọng. Bạn cần vệ sinh âm đạo đúng cách, lau khô, thay đồ lót thấm hút và dùng dung dịch vệ sinh có độ pH từ 3.8 – 4.5 để hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc tái phát ≥ 2 lần/tháng, bạn nên sắp xếp đi khám để được chẩn đoán và phác đồ điều trị hiệu quả.

Vì sao khí hư trở nên bất thường? Nhiễm nấm, vi khuẩn, Trichomonas khác nhau thế nào?

Khí hư bất thường thường bắt nguồn từ rối loạn hệ vi sinh âm đạo. Khi lợi khuẩn suy giảm, tác nhân gây bệnh dễ tăng sinh và tạo triệu chứng. Nấm Candida thường gây ngứa rát rõ, khí hư vón cục như bã đậu và hầu như không mùi. Viêm âm đạo do vi khuẩn (BV – Bacterial Vaginosis) hay tạo dịch loãng, trắng xám, mùi tanh tăng sau quan hệ vợ chồng. Trichomonas (ký sinh trùng) thường gây khí hư vàng hoặc vàng xanh, có bọt, kèm mùi khó chịu và dễ kích ứng khi quan hệ.

pH âm đạo và thói quen vệ sinh ảnh hưởng ra sao?

Môi trường âm đạo khỏe mạnh có pH hơi acid giúp ức chế tác nhân gây bệnh. Dùng dung dịch vệ sinh có độ pH không phù hợp (pH<3.8 hoặc pH > 4.5) có thể làm mất cân bằng, tạo điều kiện cho vi khuẩn kỵ khí, nấm hoặc ký sinh trùng phát triển. Thói quen vệ sinh âm đạo không đúng cách như cọ rửa mạnh, ngâm rửa lâu, hoặc lạm dụng sản phẩm mùi hương cũng làm niêm mạc kích ứng và phá vỡ hàng rào bảo vệ tự nhiên.

• Theo BS Nguyễn Ánh Loan, chuyên khoa sản phụ khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG: “Bạn nên ưu tiên rửa nhẹ nhàng, lau khô, thay đồ lót thấm hút, và chỉ sử dụng sản phẩm phù hợp khi cần; tránh tẩy rửa sâu hoặc xông hơi kéo dài.”

Nội tiết, kháng sinh, dụng cụ tử cung hay bệnh nền có làm nguy cơ khí hư bất thường tăng lên?

• Sự thay đổi nội tiết trong thai kỳ, sau sinh, hoặc giai đoạn tiền mãn kinh có thể làm lượng glycogen niêm mạc và hệ vi sinh thay đổi, từ đó dễ phát sinh khí hư bất thường. 

• Kháng sinh phổ rộng dùng kéo dài làm giảm lợi khuẩn, đặc biệt dễ bùng phát nấm Candida. 

• Dụng cụ tử cung đôi khi đi kèm tiết dịch tăng hoặc kích ứng tại chỗ; nếu xuất hiện mùi hôi, đau khi quan hệ hay ra máu bất thường, bạn nên đi khám để tầm soát viêm nhiễm.

• Bệnh nền như tiểu đường khiến đường huyết cao, làm nấm dễ sinh trưởng. 

• Giấc ngủ kém và stress kéo dài làm suy giảm miễn dịch niêm mạc, khiến tình trạng viêm dễ tái phát.

Khi nào cần đi khám

Không phải mọi trường hợp khí hư bất thường đều nguy hiểm, tuy nhiên phụ nữ cần cảnh giác khi có các dấu hiệu sau:

• Khí hư đổi màu hoặc mùi hôi tanh kéo dài trên 1–2 tuần, hoặc tái phát từ 2–3 lần trong 2 tháng.

• Đau bụng dưới, đau vùng chậu, đau khi quan hệ hoặc tiểu buốt đi kèm dịch tiết bất thường.

• Sốt, khí hư lẫn máu ngoài kỳ kinh hoặc xuất hiện sau quan hệ, mùi khó chịu tăng dần.

• Có thai hoặc đang đặt dụng cụ tử cung và nhận thấy khí hư đổi màu – mùi – tính chất.

• Ngứa rát nhiều, sưng đỏ vùng kín, khó chịu ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày.

Kết luận

Khí hư bất thường có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ rối loạn pH tạm thời đến viêm nhiễm phụ khoa. Việc theo dõi màu – mùi – tính chất, ghi nhận bối cảnh xuất hiện và nhận diện dấu hiệu cảnh báo là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản. Nếu bạn đang ở Quận 7, TP.HCM và có triệu chứng nêu trên, bạn nên sắp xếp đi khám tại cơ sở y tế uy tín để được đánh giá bài bản. 

Phòng khám Đa khoa SIHG 

Số 16, Đường Tôn Dật Tiên, Phường Tân Hưng, TP. HCM – kế bên Aeon Citimart

Hotline: 0902681711 – 0906801711