Viêm cổ tử cung mãn tính là một trong những vấn đề sức khỏe phụ khoa phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tình trạng này có thể âm thầm gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, trong đó có nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Theo BS. Nguyễn Ánh Loan, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG:

“Nhiều phụ nữ khi đến khám thường không biết mình bị viêm cổ tử cung mãn tính cho đến khi làm các xét nghiệm chuyên sâu. Điều đáng lo ngại là bệnh diễn tiến một cách âm thầm, không rõ triệu chứng và dễ tái phát nếu không được theo dõi sát sao.”

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cụ thể viêm cổ tử cung mãn tính là gì, tại sao nó lại nguy hiểm, và liệu có thể kiểm soát hoặc điều trị lâu dài hay không.

1. Thế nào là viêm cổ tử cung mãn tính?

Để hiểu rõ về tình trạng này, bạn cần nắm được sự khác biệt giữa viêm cổ tử cung cấp tính và mãn tính.

Viêm cổ tử cung mãn tính là tình trạng viêm kéo dài ở vùng cổ tử cung – phần thấp nhất của tử cung nối với âm đạo. Khi các tế bào tại cổ tử cung bị kích thích trong thời gian dài do vi khuẩn, virus, nấm hoặc các tác nhân cơ học như vệ sinh sâu âm đạo không đúng cách hay quan hệ với cường độ mạnh, niêm mạc cổ tử cung sẽ bị tổn thương liên tục, gây ra viêm mãn tính.

Các đặc điểm điển hình của viêm cổ tử cung mãn tính:

• Tình trạng viêm tái phát nhiều lần, dai dẳng trên 3 tháng.

• Cảm giác khí hư ra nhiều, dai dẳng, có mùi bất thường.

• Đôi khi xuất hiện chảy máu nhẹ sau quan hệ hoặc khi thụt rửa mạnh.

• Ngứa âm đạo, rát khi đi tiểu hoặc có cảm giác đau tức vùng bụng dưới.

• Không đáp ứng tốt với các đợt điều trị tại nhà như đặt thuốc, uống thuốc hoặc sử dụng thảo dược…

Phân biệt cấp tính và mãn tính:

Theo CDC (Centers for Disease Control and Prevention - Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ), một số loại virus và vi khuẩn như Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae, virus Herpes (HSV – Herpes Simplex Virus) có thể gây viêm cổ tử cung kéo dài nếu không được điều trị kịp thời.

2. Viêm cổ tử cung mãn tính có nguy hiểm không?

Câu trả lời là: Có.  Viêm cổ tử cung mãn tính có nguy cơ gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nữ giới nhưng thường bị xem nhẹ vì những triệu chứng “có vẻ như” bình thường, không đau rát, ngứa, khó chịu.

Dưới đây là những hậu quả tiềm ẩn:

Nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

• Viêm cổ tử cung mãn tính có thể gây biến đổi môi trường pH âm đạo, làm giảm chất lượng tinh trùng khi vào đến cổ tử cung.

• Khi tình trạng viêm lan đến tử cung hoặc vòi trứng, dễ dẫn đến viêm phần phụ hoặc tắc vòi trứng, gây cản trở quá trình thụ tinh tự nhiên.

• Một số trường hợp nặng có thể gây sẹo cổ tử cung, ảnh hưởng đến độ mở cổ tử cung khi sinh nở.

“Tôi từng tiếp nhận không ít chị em phụ nữ dưới 40 tuổi gặp khó khăn trong việc mang thai do viêm cổ tử cung mãn tính không điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ vô sinh thứ phát.”
— BS. Nguyễn Ánh Loan, Phòng khám Đa khoa SIHG

Tăng nguy cơ tái nhiễm và biến chứng

• Tái nhiễm chéo: nếu bạn hoặc chồng không cùng điều trị, tình trạng tái viêm có thể diễn ra liên tục.

• Loạn sản cổ tử cung: Một số trường hợp viêm mãn tính kéo dài không điều trị có thể tiến triển thành tổn thương tiền ung thư (LSIL – Low-grade Squamous Intraepithelial Lesion).

• Làm sai lệch kết quả xét nghiệm Pap smear, gây khó khăn cho việc sàng lọc sớm ung thư cổ tử cung.

Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống

• Khí hư nhiều, ngứa ngáy khiến phụ nữ luôn trong trạng thái khó chịu, tự ti trong quan hệ vợ chồng.

• Tâm lý lo lắng, mệt mỏi, ảnh hưởng công việc và sinh hoạt.

3. Viêm cổ tử cung mãn tính có gây vô sinh không?

Câu trả lời là: Có thể. Dù không phải tất cả trường hợp đều dẫn đến vô sinh, nhưng viêm cổ tử cung mãn tính kéo dài có thể tạo ra nhiều tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản của bạn nếu không được điều trị sớm và đúng cách.

Một số cơ chế liên quan đến khả năng vô sinh bao gồm:

• Viêm làm thay đổi chất nhầy cổ tử cung, khiến tinh trùng khó di chuyển hoặc không thể tiếp cận trứng để thụ tinh.

• Môi trường âm đạo bị mất cân bằng, ảnh hưởng đến quá trình sống sót của tinh trùng trong cơ thể nữ giới.

• Lan rộng lên tử cung và ống dẫn trứng, gây viêm phần phụ hoặc tắc vòi trứng – một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh thứ phát.

"Theo dữ liệu thống kê từ WHO – Tổ chức Y tế Thế giới, khoảng 30% các trường hợp vô sinh ở phụ nữ có liên quan đến các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục dưới, trong đó có viêm cổ tử cung mãn tính."

Bên cạnh đó, nếu tình trạng viêm gây biến chứng sẹo xơ cổ tử cung, nó còn làm cản trở quá trình mở cổ tử cung khi sinh, ảnh hưởng đến khả năng sinh nở sau này.

4. Viêm cổ tử cung mãn tính có chữa khỏi không?

Câu hỏi quen thuộc của nhiều chị em là: Viêm cổ tử cung mãn tính có chữa khỏi không?
Thực tế, khả năng chữa khỏi rất khả thi nếu bạn:

• Phát hiện sớm thông qua khám phụ khoa định kỳ

• Áp dụng phác đồ điều trị phù hợp với từng nguyên nhân và triệu chứng

• Tuân thủ theo chỉ định của Bác Sĩ Sản Phụ Khoa

Một số phương pháp điều trị phổ biến hiện nay:

🔹 Điều trị nội khoa:

• Thuốc kháng sinh, thuốc đặt phụ khoa, kháng nấm hoặc kháng virus tùy theo nguyên nhân gây viêm.

• Kết hợp với thuốc chống viêm, tăng cường miễn dịch.

🔹 Điều trị ngoại khoa (xâm lấn nhẹ):

• Đốt điện: dùng dòng điện cao tần để loại bỏ vùng viêm.

• Áp lạnh: làm đông mô viêm bằng nitơ lỏng.

• Laser CO2: phá hủy mô bệnh bằng năng lượng ánh sáng.

Tại Phòng khám Đa khoa SIHG, các bác sĩ sử dụng các thiết bị hiện đại như Máy siêu âm đa năng V8, máy soi cổ tử cung kỹ thuật số và hệ thống xét nghiệm tự động Sysmex, giúp tăng độ tin cậy trong chẩn đoán và cá nhân hóa trong điều trị.

5. Cách sống chung và kiểm soát lâu dài với viêm cổ tử cung mãn tính

Điều trị chỉ là bước đầu. Với viêm cổ tử cung mãn tính, phòng ngừa tái phát và kiểm soát lâu dài mới là chìa khóa duy trì sức khỏe phụ khoa ổn định.

Một số nguyên tắc bạn nên áp dụng:

• Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần, kể cả khi không có triệu chứng.

• Quan hệ vợ chồng an toàn: sử dụng bao cao su, tránh quan hệ trong giai đoạn đang điều trị.

• Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách:

• Không tự ý vệ sinh sâu âm đạo.

• Sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ có pH từ 3.8 – 4.5.

• Ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, giảm stress để tăng miễn dịch tự nhiên.

• Tránh mặc đồ lót quá chật, ẩm – nên chọn chất liệu cotton, thoáng khí.

"Tỷ lệ tái phát viêm cổ tử cung mãn tính sẽ giảm rõ rệt nếu bệnh nhân duy trì lối sống lành mạnh, theo dõi sát sao và tuân thủ chỉ định điều trị."
— BS. Nguyễn Ánh Loan, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, SIHG

6. Viêm cổ tử cung mãn tính và quan hệ vợ chồng

Nhiều phụ nữ lo ngại viêm cổ tử cung mãn tính có quan hệ được không? Câu trả lời là có, nhưng cần thận trọng và đúng thời điểm.

Những lưu ý quan trọng:

• Tránh quan hệ khi đang có triệu chứng viêm nặng hoặc trong giai đoạn điều trị.

• Sử dụng bao cao su để giảm lây nhiễm chéo và bảo vệ cổ tử cung.

• Hãy quan hệ một cách nhẹ nhàng, vì có thể gây tổn thương niêm mạc cổ tử cung đang bị viêm.

7. Cách phòng ngừa bệnh viêm cổ tử cung mãn tính

Phòng ngừa luôn là bước quan trọng và hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe phụ khoa, đặc biệt là với bệnh lý dễ tái phát như viêm cổ tử cung mãn tính.

Dưới đây là các nguyên tắc phòng ngừa khoa học mà bạn nên áp dụng:

• Khám phụ khoa định kỳ – chìa khóa phát hiện sớm
  Bạn nên đi khám phụ khoa ít nhất 6 tháng / lần, kể cả khi không có triệu chứng bất thường. Ngoài thăm khám lâm sàng, các xét nghiệm tầm soát như Pap smear, HPV DNA, hoặc soi cổ tử cung sẽ giúp phát hiện sớm những bất thường tiềm ẩn tại cổ tử cung.
• Tiêm phòng vắc-xin HPV
  Virus HPV (Human Papillomavirus) là một trong những tác nhân gây ra viêm cổ tử cung kéo dài và tổn thương tiền ung thư. WHO khuyến cáo nữ giới từ 9–45 tuổi nên tiêm phòng HPV sớm để ngăn ngừa các chủng virus nguy hiểm, đặc biệt là HPV chủng 16 và 18.
• Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách
  Tránh dùng các sản phẩm vệ sinh có chất tẩy mạnh hoặc thụt rửa sâu âm đạo. Thay vào đó, hãy lựa chọn dung dịch vệ sinh phụ nữ có độ pH từ 3.8 – 4.5 để duy trì môi trường âm đạo cân bằng, hỗ trợ kháng khuẩn tự nhiên.
• Quan hệ vợ chồng an toàn
  Luôn dùng bao cao su nếu chưa rõ tình trạng sức khỏe tình dục của đối phương. Tránh quan hệ khi đang có dấu hiệu viêm nhiễm hoặc sau khi can thiệp cổ tử cung. Điều này không chỉ ngăn lây nhiễm mà còn giúp cổ tử cung có thời gian hồi phục.
• Tăng cường miễn dịch bằng lối sống lành mạnh
  Chế độ ăn giàu vitamin C, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt giúp cải thiện hệ miễn dịch. Đồng thời, bạn nên ngủ đủ giấc, tập thể dục nhẹ và kiểm soát căng thẳng để hỗ trợ cơ thể chống lại các tác nhân gây viêm hiệu quả hơn.

"Bệnh viêm cổ tử cung mãn tính hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu phụ nữ chủ động chăm sóc sức khỏe sinh sản từ sớm, và không đợi đến khi có triệu chứng mới đi khám."
— BS. Nguyễn Ánh Loan, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, SIHG

 Tóm tắt và khuyến nghị

Viêm cổ tử cung mãn tính không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, khả năng chữa khỏi rất khả thi nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng cách và phối hợp tốt với bác sĩ.

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng bất thường như khí hư kéo dài, ngứa rát âm đạo, đau khi quan hệ… hoặc cần kiểm tra sức khỏe phụ khoa định kỳ – hãy ưu tiên khám tại những nơi uy tín, có trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ nhiều kinh nghiệm như tại Phòng khám Đa khoa SIHG.

📍 Khoa sản phụ khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG – Số 16, Đường Tôn Dật Tiên, P. Tân Hưng, TPHCM
📞 Hotline: 0902681711 – 0906801711
🌐 https://sihg.vn

Cố vấn chuyên môn cho bài viết

BS. Nguyễn Ánh Loan là chuyên gia Sản Phụ khoa với hơn 35 năm kinh nghiệm, từng đảm nhiệm vai trò Trưởng khoa Chăm sóc sức khỏe sinh sản tại Trung tâm Y tế Quận 5. Hiện Bác sĩ đang công tác tại Phòng khám Đa khoa SIHG.