Viêm lộ tuyến cổ tử cung là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến nhất ở phụ nữ đã quan hệ, đặc biệt trong độ tuổi từ 27 đến 45. Dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không điều trị đúng cách, viêm lộ tuyến có thể dẫn đến biến chứng như viêm cổ tử cung mãn tính, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và chất lượng cuộc sống.

Trong quá trình điều trị, nhiều người chỉ tập trung vào thuốc mà bỏ qua yếu tố rất quan trọng: chế độ ăn uống và sinh hoạt. Vậy, viêm lộ tuyến nên ăn gì, kiêng gì, và cần sinh hoạt ra sao để tăng hiệu quả phục hồi? Hãy cùng tìm hiểu theo chia sẻ từ BS CKII. Nguyễn Kim Hoa, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG.

“Dinh dưỡng và sinh hoạt điều độ là ‘mảnh ghép’ thiết yếu trong điều trị viêm lộ tuyến. Một cơ thể có hệ miễn dịch khỏe mạnh, môi trường âm đạo ổn định sẽ giúp tổn thương phục hồi nhanh hơn và giảm nguy cơ tái phát.”
— BS CKII. Nguyễn Kim Hoa, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG

Tại sao cần chú ý chế độ ăn uống khi bị viêm lộ tuyến?

Viêm lộ tuyến là tình trạng các tế bào tuyến phát triển ra ngoài cổ tử cung, gây tiết dịch nhiều, khí hư bất thường, và tạo điều kiện thuận lợi cho nấm, vi khuẩn phát triển. Khi nội tiết tố mất cân bằng hoặc hệ miễn dịch suy yếu, tình trạng viêm dễ trở nặng và kéo dài. Do đó, chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ quá trình điều trị, phục hồi mô tổn thương và cân bằng nội tiết.

Viêm lộ tuyến nên ăn gì để phục hồi nhanh hơn?

Thay đổi thực đơn hàng ngày là một trong những cách đơn giản nhưng rất hiệu quả để hỗ trợ điều trị viêm lộ tuyến. Dưới đây là các thực phẩm cụ thể nên bổ sung, đã được kiểm chứng hiệu quả trong hỗ trợ phục hồi:

1. Sữa chua không đường hoặc ít đường

Sữa chua không chỉ có vai trò giúp làm đẹp da, tốt cho hệ tiêu hóa, mà thành phần lợi khuẩn có trong sữa chua còn giúp cân bằng hệ vi sinh ở môi trường âm đạo.

Lợi khuẩn Lactobacillus trong sữa chua đóng vai trò như một “cán cân” giúp giữ các loại vi sinh ở vùng âm đạo luôn ở mức ổn định. Lợi khuẩn sẽ lấn át và tiêu diệt các vi khuẩn có hại ở cổ tử cung, giúp chị em giảm thiểu triệu chứng viêm nhiễm, ngứa ngáy ở vùng kín.

Sữa chua hoàn toàn lành tính, không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào, do đó bạn có thể sử dụng một cách an toàn trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Liều lượng phù hợp là khoảng 2–3 hộp mỗi ngày nhằm hỗ trợ hiệu quả trong quá trình điều trị. Nên ưu tiên lựa chọn sữa chua ít đường hoặc loại không đường để tối ưu hóa lợi ích cho sức khỏe phụ khoa.

2. Tỏi

Tỏi là một gia vị rất quen thuộc, các bác sĩ cho biết tỏi không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, mà còn góp phần hạn chế nguy cơ viêm nhiễm ở vùng kín mặc dù tỏi là loại thức ăn có mùi.

Trong tỏi có chứa thành phần Allicin – một loại kháng sinh tự nhiên có vai trò tiêu diệt mầm bệnh, ngăn chặn sự phát triển của nấm Candida và vi khuẩn có hại. Tỏi cũng giúp giảm sưng viêm, hỗ trợ kháng khuẩn mà không gây tác dụng phụ.

Bạn có thể ăn 1–2 tép tỏi sống/ngày hoặc dùng tỏi chín trong chế biến bữa ăn để tận dụng công dụng tuyệt vời của loại “kháng sinh tự nhiên” này.

3. Súp lơ xanh (bông cải xanh)

Súp lơ xanh là loại rau chứa nhiều vitamin C, E, A cùng các chất chống oxy hóa mạnh mẽ như sulforaphane – hợp chất đã được nghiên cứu có khả năng kháng viêm hiệu quả.

Với phụ nữ bị viêm lộ tuyến, các chất này giúp giảm viêm tại vùng cổ tử cung, kích thích làm lành mô tổn thương và đồng thời tăng cường sức đề kháng tế bào. Sulforaphane còn có khả năng ngăn chặn sự phát triển của tế bào bất thường.

Bạn nên luộc hoặc hấp súp lơ, tránh nấu quá chín để giữ được tối đa dưỡng chất có lợi cho vùng kín.

4. Cam, bưởi, kiwi

Đây là những loại trái cây chứa lượng lớn vitamin C – dưỡng chất không thể thiếu trong quá trình làm lành tổn thương mô cổ tử cung.

Vitamin C kích thích sản sinh collagen, giúp vùng lộ tuyến bị viêm hồi phục nhanh hơn. Đồng thời, nó còn đóng vai trò như một “bộ tăng áp” cho hệ miễn dịch, giúp chống lại vi khuẩn và nấm gây bệnh.

Nên ăn trực tiếp trái cây tươi hoặc uống nước ép nguyên chất không đường để đảm bảo hấp thu vitamin tốt nhất.

5. Yến mạch, đậu nành, ngũ cốc nguyên cám

Các loại ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ, vitamin B và sắt, rất tốt cho quá trình tái tạo tế bào. Riêng đậu nành còn chứa isoflavone – hoạt chất có cấu trúc tương tự estrogen, giúp điều hòa nội tiết tố nữ.

Với phụ nữ bị viêm lộ tuyến, việc cân bằng nội tiết đóng vai trò then chốt để ngăn ngừa khí hư bất thường và duy trì độ ẩm âm đạo tự nhiên.

Bạn có thể dùng cháo yến mạch, uống sữa đậu nành không đường hoặc kết hợp hạt nguyên cám vào bữa sáng để duy trì nội tiết ổn định.

6. Trứng gà và bí đỏ

Trứng gà và bí đỏ là hai loại thực phẩm quen thuộc nhưng giàu giá trị dinh dưỡng, đặc biệt chứa nhiều kẽm, selen và vitamin A – những vi chất thiết yếu trong việc phục hồi tổn thương mô và chống viêm tự nhiên.

Kẽm giúp điều hòa hoạt động của hệ miễn dịch và kích thích tế bào bạch cầu tiêu diệt vi khuẩn gây viêm. Selen lại đóng vai trò trong việc kích hoạt enzyme chống oxy hóa nội sinh – giúp cổ tử cung chống lại tác nhân gây tổn thương, đặc biệt trong giai đoạn viêm nhiễm.

Chị em có thể luộc trứng hoặc nấu canh bí đỏ hầm nhẹ, kết hợp với rau xanh để tăng hiệu quả dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày.

7. Hạt chia và hạt lanh

Tuy nhỏ nhưng hạt chia và hạt lanh lại có tác dụng lớn trong điều hòa nội tiết và giảm viêm toàn thân. Hai loại hạt này chứa hàm lượng omega-3, lignan và chất xơ hòa tan dồi dào, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và ổn định nội tiết tố nữ.

Omega-3 giúp ức chế phản ứng viêm từ bên trong, trong khi lignan được cơ thể chuyển hóa thành phytoestrogen – có tác dụng tương tự estrogen, rất cần thiết cho phụ nữ đang bị rối loạn nội tiết như viêm lộ tuyến.

Bạn nên bổ sung 1–2 thìa hạt chia mỗi ngày, pha vào nước ấm buổi sáng hoặc trộn cùng sữa chua không đường để tăng cường hiệu quả.

8. Gà hầm thuốc bắc (kỷ tử, táo đỏ, hoài sơn)

Món ăn này không chỉ là món bổ dưỡng mà còn là “bài thuốc” giúp hồi phục thể trạng cho phụ nữ bị viêm lộ tuyến kéo dài. Kỷ tử và hoài sơn hỗ trợ bổ thận – tỳ, trong khi táo đỏ giúp bổ huyết, an thần.

Việc bổ sung món hầm này giúp tăng cường tuần hoàn máu, thúc đẩy tái tạo mô tử cung bị tổn thương và nâng cao hệ miễn dịch tổng thể.

Tuy nhiên, nên dùng với lượng vừa phải, khoảng 1–2 lần/tuần, tránh quá nhiều gây nóng hoặc khó tiêu.

Cách vệ sinh vùng kín đúng cách khi bị viêm lộ tuyến

Ngoài chế độ ăn uống, vệ sinh vùng kín đúng cách là yếu tố then chốt giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa bội nhiễm.

• Chỉ dùng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, có pH phù hợp (4–6), không chứa chất tẩy rửa mạnh.

• Không vệ sinh sâu âm đạo, tránh dùng vòi xịt mạnh có thể làm tổn thương thêm vùng lộ tuyến.

• Lau khô nhẹ nhàng từ trước ra sau sau mỗi lần tiểu tiện.

• Thay quần lót mỗi ngày, chọn chất liệu cotton thoáng khí và không mặc quá chật.

“Thói quen vệ sinh hàng ngày có thể quyết định đến tốc độ hồi phục của cổ tử cung đang viêm. Sai cách, dù là nhỏ, vẫn có thể khiến bệnh kéo dài hoặc tái phát liên tục.” – BS CKII. Nguyễn Kim Hoa

Sinh hoạt thế nào để viêm lộ tuyến mau khỏi?

Việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt không chỉ hỗ trợ điều trị mà còn giúp tránh tình trạng viêm tái phát sau điều trị.

• Tránh quan hệ trong giai đoạn viêm cấp hoặc chưa điều trị dứt điểm.

• Không ngồi quá lâu, hạn chế mặc quần bó sát gây bí bách vùng kín.

• Ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya, vì nội tiết dễ rối loạn khi thiếu ngủ.

• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng kéo dài – một trong những nguyên nhân khiến cơ thể dễ nhiễm khuẩn và rối loạn nội tiết.

Bài tập nhẹ nhàng giúp phục hồi nhanh

Hoạt động thể chất vừa phải sẽ giúp lưu thông máu tốt hơn và điều hòa nội tiết ổn định – yếu tố có lợi cho vùng kín đang bị viêm lộ tuyến.

Một số bài tập nên thực hiện:

• Yoga nhẹ nhàng, đặc biệt các tư thế thư giãn vùng chậu như tư thế con bướm, tư thế em bé.

• Đi bộ nhanh 20–30 phút mỗi ngày để cải thiện lưu thông máu.

• Bài tập Kegel tăng cường cơ sàn chậu, giúp hỗ trợ khả năng tự phục hồi của mô cổ tử cung.

“Tập thể dục đúng cách là phương pháp hỗ trợ tuyệt vời, giúp cơ thể hồi phục sau điều trị viêm lộ tuyến, tăng hiệu quả của cả thuốc và dinh dưỡng.” – BS CKII. Nguyễn Kim Hoa

Viêm lộ tuyến kiêng ăn gì để tránh làm bệnh nặng hơn?

Bên cạnh việc bổ sung thực phẩm có lợi, chị em cũng cần lưu ý hạn chế hoặc kiêng một số loại thức ăn có thể làm tăng phản ứng viêm, gây mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo hoặc làm tổn thương cổ tử cung lâu lành hơn. Dưới đây là các nhóm thực phẩm cụ thể cần tránh:

1. Đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ

Thực phẩm chiên xào, đồ nướng tẩm ướp nhiều gia vị như ớt, tiêu, sa tế có thể gây kích thích niêm mạc cổ tử cung, làm tăng tiết dịch và cảm giác nóng rát vùng kín.

Đặc biệt, chất béo bão hòa trong đồ chiên còn thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể, khiến mô bị viêm lộ tuyến khó phục hồi hơn.

Chị em nên hạn chế các món như gà rán, khoai tây chiên, lẩu cay, mì cay… và thay bằng các món luộc, hấp, hoặc xào nhẹ bằng dầu thực vật tốt cho sức khỏe như dầu ô-liu.

2. Hải sản dễ gây dị ứng

Tôm, cua, ghẹ, mực… là nhóm hải sản giàu đạm nhưng cũng rất dễ gây dị ứng, đặc biệt với phụ nữ đang có nền niêm mạc viêm nhiễm như viêm lộ tuyến.

Phản ứng dị ứng có thể làm vùng kín sưng đỏ, ngứa ngáy và tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển mạnh hơn. Một số người có cơ địa dị ứng còn gặp tình trạng khí hư bất thường sau khi ăn hải sản.

Nếu không chắc chắn về mức độ dị ứng, tốt nhất nên tránh hoàn toàn trong giai đoạn đang điều trị.

3. Thực phẩm nhiều đường, bánh kẹo, nước ngọt

Đường là “nguyên liệu” yêu thích của nấm Candida – tác nhân gây viêm nhiễm âm đạo phổ biến. Khi lượng đường trong cơ thể cao, môi trường âm đạo trở nên thuận lợi để nấm và vi khuẩn sinh sôi.

Ngoài ra, tiêu thụ nhiều đường còn gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và gây mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên vùng kín.

Chị em nên hạn chế tối đa bánh kem, trà sữa, nước ngọt có gas, mứt, kẹo ngọt… và thay vào đó là trái cây tươi nguyên chất.

4. Rượu, bia và cà phê

Đây là nhóm đồ uống có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, ảnh hưởng tiêu cực đến nội tiết tố nữ và làm nặng thêm triệu chứng viêm âm đạo.

Cafein trong cà phê và cồn trong rượu, bia đều có khả năng làm khô niêm mạc âm đạo, gây mất cân bằng pH và cản trở quá trình hồi phục mô bị tổn thương ở cổ tử cung.

Để đảm bảo sức khỏe phụ khoa, phái đẹp nên hạn chếhoàn toàn các loại đồ uống này trong suốt quá trình điều trị và cả sau khi đã hồi phục để phòng ngừa tái phát.

Kết luận

Viêm lộ tuyến cổ tử cung là bệnh lý phổ biến ở phụ nữ đã có gia đình, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách. Bên cạnh phác đồ điều trị từ bác sĩ, việc chú ý đến chế độ ăn uống, vệ sinh và sinh hoạt hàng ngày đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ phục hồi niêm mạc cổ tử cung, nâng cao hệ miễn dịch và hạn chế nguy cơ tái phát.

Chọn thực phẩm phù hợp, kiêng các món dễ gây viêm và xây dựng lối sống lành mạnh chính là cách bạn chủ động bảo vệ sức khỏe phụ khoa của mình. Đừng chờ đến khi bệnh chuyển nặng mới điều trị, vì khi chủ động chăm sóc sớm – khả năng chữa khỏi rất khả thi và tiết kiệm cả thời gian lẫn chi phí.

Nếu bạn đang gặp các biểu hiện như khí hư bất thường, ngứa vùng kín, đau khi quan hệ hoặc nghi ngờ viêm lộ tuyến, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và tư vấn kịp thời.

Địa chỉ khám phụ khoa ở quận 7

Phòng khám Đa khoa SIHG là địa chỉ tin cậy tại Quận 7, TP.HCM với đội ngũ Bác sĩ chuyên khoa Sản Phụ Khoa giàu kinh nghiệm và hệ thống thiết bị hiện đại là một trong những địa chỉ mà chị em Quận 7 tin tưởng trong nhiều năm qua.

📞 Đặt lịch khám dễ dàng qua Hotline:
0902681711 – 0906801711

📍 Địa chỉ: Số 16, Đường Tôn Dật Tiên, Phường Tân Hưng, TP.HCM (kế bên Aeon Citimart)

Cố vấn chuyên môn cho bài viết

BS.CKII. Nguyễn Kim Hoa với hơn 35 năm trong ngành Sản phụ khoa, đặc biệt hơn 27 năm công tác tại bệnh viện Từ Dũ: nguyên là Phó Trưởng Khoa dịch vụ yêu cầu khu N, Phó trưởng khoa phòng cấp cứu chống độc. Là thành viên nhiều hiệp hội Y khoa tại TPHCM.  Hiện Bác sĩ đang công tác tại Phòng khám đa khoa SIHG Quận 7. Xem thêm về Bác Sĩ