Bệnh viêm âm đạo là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt là trong độ tuổi sinh sản. Tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh viêm âm đạo, nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp điều trị hiệu quả dưới sự tư vấn chuyên môn của BS CKII. Nguyễn Kim Hoa, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG.

I. Viêm âm đạo là gì?

Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở niêm mạc âm đạo, gây ra các triệu chứng khó chịu như ngứa, rát, khí hư bất thường, và đôi khi là đau khi quan hệ. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm vi khuẩn, nấm, virus, hoặc do các thay đổi trong môi trường âm đạo. Viêm âm đạo không phải là bệnh lý hiếm gặp, và hầu hết phụ nữ đều sẽ gặp phải ít nhất một lần trong đời.

Khi bị viêm âm đạo, sức khỏe phụ khoa của bạn có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh hoàn toàn có thể được kiểm soát và chữa trị hiệu quả. Chính vì vậy, việc hiểu rõ về bệnh viêm âm đạo là vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

II. Nguyên nhân gây viêm âm đạo

Bệnh viêm âm đạo có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố bên ngoài như vệ sinh không đúng cách, hay các thay đổi trong cơ thể phụ nữ. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm âm đạo:

1. Vệ sinh không đúng cách: Việc sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ không phù hợp hoặc thụt rửa âm đạo không đúng cách có thể làm mất cân bằng pH tự nhiên của âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm hoặc virus phát triển.

2. Quan hệ vợ chồng không an toàn: Quan hệ không an toàn có thể làm tăng nguy cơ nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục (STDs), trong đó có viêm âm đạo do Trichomonas hay các vi khuẩn khác.

3. Môi trường âm đạo ẩm ướt: Việc mặc quần lót bó sát hoặc chất liệu không thấm hút mồ hôi có thể khiến vùng kín luôn ẩm ướt, tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây viêm như nấm Candida phát triển.

4. Sự thay đổi nội tiết tố: Thay đổi hormone trong cơ thể, đặc biệt trong giai đoạn mang thai, mãn kinh, hoặc khi sử dụng thuốc tránh thai, có thể làm thay đổi môi trường âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm tấn công.

5. Sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày: Việc dùng kháng sinh lâu dài có thể làm giảm số lượng lợi khuẩn trong âm đạo, từ đó làm mất cân bằng hệ vi sinh, khiến các vi khuẩn có hại phát triển và gây viêm.

6. Căng thẳng và chế độ ăn uống không hợp lý: Căng thẳng kéo dài và chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe phụ khoa và làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm âm đạo.

Theo BS CKII. Nguyễn Kim Hoa, việc vệ sinh vùng kín không đúng cách là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây viêm âm đạo. Phụ nữ cần chú ý vệ sinh âm đạo đúng cách và lựa chọn các sản phẩm vệ sinh có độ pH phù hợp, giúp duy trì sự cân bằng vi sinh tự nhiên và bảo vệ sức khỏe phụ khoa của mình.

III. Triệu chứng của bệnh viêm âm đạo

Các triệu chứng của bệnh viêm âm đạo có thể thay đổi tùy vào nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, một số triệu chứng điển hình mà bạn có thể gặp phải khi bị viêm âm đạo bao gồm:

1. Khí hư bất thường: Đây là triệu chứng dễ nhận thấy nhất khi bị viêm âm đạo. Khí hư có thể có màu sắc bất thường như vàng, xanh, hay xám và có mùi hôi khó chịu. Khí hư thường là dấu hiệu cho thấy sự xâm nhập của vi khuẩn hoặc nấm.

2. Ngứa, rát vùng kín: Ngứa và rát âm đạo là triệu chứng điển hình của viêm âm đạo do nấm hoặc vi khuẩn. Cảm giác khó chịu này có thể gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của bạn.

3. Đau khi quan hệ: Viêm âm đạo có thể gây viêm nhiễm ở niêm mạc âm đạo, dẫn đến cảm giác đau rát khi quan hệ vợ chồng.

4. Tiểu buốt, tiểu rắt: Một số phụ nữ bị viêm âm đạo có thể gặp phải triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt do tình trạng viêm lan rộng và ảnh hưởng đến cơ quan tiết niệu.

5. Đau bụng dưới: Khi bệnh viêm âm đạo không được điều trị kịp thời, viêm có thể lan rộng và gây đau bụng dưới, đặc biệt là khi viêm lan đến tử cung hoặc vùng chậu.

Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong số trên, đặc biệt là nếu triệu chứng có biểu hiện kéo dài hoặc tái phát nhiều lần thì không nên tự ý điều trị mà hãy đi khám ngay tại các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

IV. Đối tượng dễ bị viêm âm đạo

Bệnh viêm âm đạo có thể xảy ra ở bất kỳ phụ nữ nào, tuy nhiên, có một số đối tượng dễ mắc bệnh hơn do các yếu tố nguy cơ sau:

1. Phụ nữ đã kết hôn: Quan hệ không an toàn là yếu tố nguy cơ quan trọng dẫn đến nhiễm trùng âm đạo. Các vi khuẩn, virus, và nấm có thể dễ dàng xâm nhập qua đường tình dục.

2. Phụ nữ mang thai: Trong thai kỳ, mức độ hormone trong cơ thể phụ nữ thay đổi mạnh mẽ, điều này làm thay đổi pH âm đạo và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển.

3. Phụ nữ mãn kinh: Mãn kinh làm giảm mức độ estrogen, dẫn đến sự mỏng đi của niêm mạc âm đạo và làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.

4. Phụ nữ có hệ miễn dịch yếu: Những phụ nữ bị bệnh mãn tính như tiểu đường, hay sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, cũng dễ bị viêm âm đạo.

5. Phụ nữ sử dụng các biện pháp vệ sinh không đúng cách: Thụt rửa âm đạo hoặc sử dụng dung dịch vệ sinh không phù hợp có thể làm thay đổi độ pH và tạo cơ hội cho vi khuẩn gây bệnh phát triển.

BS CKII. Nguyễn Kim Hoa cảnh báo:
“Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh cần chú ý hơn đến việc vệ sinh vùng kín và theo dõi các triệu chứng như khí hư bất thường để tránh nguy cơ mắc viêm âm đạo.”

V. Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm âm đạo

Việc phòng ngừa bệnh viêm âm đạo là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe phụ khoa và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những biện pháp giúp bạn phòng ngừa hiệu quả bệnh viêm âm đạo:

1. Vệ sinh vùng kín đúng cách:

• Bạn nên vệ sinh vùng kín hàng ngày bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh phụ nữ có pH từ 3.8 đến 4.5 để bảo vệ sự cân bằng vi sinh tự nhiên.

• Tránh thụt rửa âm đạo vì điều này có thể làm mất cân bằng môi trường pH trong âm đạo và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

2. Sử dụng các sản phẩm chăm sóc phụ khoa an toàn:

• Lựa chọn dung dịch vệ sinh phụ nữ có thành phần tự nhiên và an toàn, giúp duy trì độ pH lý tưởng cho vùng kín.

• Hạn chế sử dụng các loại xà phòng có hóa chất mạnh hoặc các sản phẩm không rõ nguồn gốc.

3. Chế độ ăn uống lành mạnh và đủ dinh dưỡng:

• Một chế độ ăn uống khoa học, giàu vitamin và khoáng chất sẽ giúp bạn duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, hạn chế nguy cơ mắc bệnh viêm âm đạo.

• Cung cấp đủ lượng nước mỗi ngày để giúp thải độc cơ thể và giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.

4. Quan hệ tình dục an toàn:

• Quan hệ tình dục an toàn với một bạn tình duy nhất và sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su để ngăn ngừa các bệnh lây qua đường tình dục (STDs), trong đó có viêm âm đạo do vi khuẩn, nấm hoặc virus.

5. Thăm khám phụ khoa định kỳ:

• Việc thăm khám phụ khoa định kỳ không chỉ giúp bạn phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường mà còn giúp duy trì sức khỏe sinh sản. Việc khám định kỳ giúp Bác Sĩ phát hiện các bệnh lý từ sớm và điều trị hiệu quả.

“Vệ sinh vùng kín đúng cách và duy trì thói quen thăm khám phụ khoa định kỳ là những yếu tố quan trọng giúp bạn bảo vệ sức khỏe phụ khoa của mình lâu dài.”

VI. Phương pháp chẩn đoán bệnh viêm âm đạo

Chẩn đoán viêm âm đạo là bước quan trọng để xác định nguyên nhân gây bệnh và có phương pháp điều trị chính xác. Dưới đây là các phương pháp thường được áp dụng trong việc chẩn đoán viêm âm đạo:

1. Khám lâm sàng:

• Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng bạn đang gặp phải, bao gồm khí hư bất thường, ngứa, đau khi quan hệ và các triệu chứng khác. Việc khám lâm sàng giúp xác định tình trạng ban đầu và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.

2. Soi tươi dịch âm đạo:

• Phương pháp soi tươi là một trong những phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để xác định các tác nhân gây viêm, như nấm Candida, vi khuẩn, hoặc Trichomonas. Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch âm đạo để kiểm tra dưới kính hiển vi.

3. Xét nghiệm vi sinh:

• Hệ thống xét nghiệm Sysmex tại Phòng khám Đa khoa SIHG là một công cụ hiện đại giúp xác định chính xác các loại vi khuẩn, nấm, và vi rút có thể gây viêm âm đạo. Xét nghiệm này giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả và phù hợp nhất.

4. Siêu âm hỗ trợ chẩn đoán:

• Máy siêu âm đa năng V8 giúp bác sĩ có cái nhìn rõ ràng về các tổn thương trong cơ quan sinh dục, từ đó giúp chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến viêm âm đạo như viêm nhiễm tử cung, vùng chậu.

BS CKII. Nguyễn Kim Hoa cho biết:
“Chẩn đoán viêm âm đạo không chỉ dựa vào triệu chứng lâm sàng mà còn kết hợp các phương pháp xét nghiệm hiện đại để đưa ra kết quả chính xác nhất.”

VII. Cách điều trị bệnh viêm âm đạo hiệu quả

Việc điều trị viêm âm đạo phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là các phương pháp điều trị hiệu quả mà bác sĩ sẽ áp dụng:

1. Điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn:

• Viêm âm đạo do vi khuẩn thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp tùy thuộc vào vi khuẩn gây bệnh.

1. Điều trị viêm âm đạo do nấm:

• Đối với viêm âm đạo do nấm Candida, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng nấm dạng viên uống hoặc thuốc đặt âm đạo để tiêu diệt nấm.

2. Điều trị viêm âm đạo do Trichomonas:

• Trichomonas là loại ký sinh trùng có thể gây viêm âm đạo. Việc điều trị sẽ bao gồm thuốc kháng sinh đặc hiệu để tiêu diệt ký sinh trùng này.

3. Điều trị viêm âm đạo do thay đổi nội tiết tố:

• Viêm âm đạo do sự thay đổi nội tiết tố, như trong giai đoạn mãn kinh, có thể được điều trị bằng cách bổ sung estrogen dưới dạng kem, thuốc viên hoặc vòng âm đạo để cải thiện tình trạng niêm mạc âm đạo.

4. Điều trị hỗ trợ tại nhà:

• Bên cạnh việc dùng thuốc, bác sĩ có thể khuyến nghị bạn sử dụng các biện pháp hỗ trợ tại nhà như vệ sinh vùng kín đúng cách, tránh quan hệ tình dục trong thời gian điều trị, và bổ sung chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất để tăng cường sức khỏe.

“Điều trị viêm âm đạo không chỉ dựa vào thuốc mà còn cần sự kết hợp giữa chế độ sinh hoạt hợp lý và chăm sóc sức khỏe tổng thể. Đừng quên theo dõi kết quả điều trị qua các lần thăm khám định kỳ.”

VIII. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng của viêm âm đạo như khí hư bất thường, ngứa rát vùng kín, hoặc đau khi quan hệ, đừng ngần ngại đến khám bác sĩ. Việc đi khám sớm giúp bạn phát hiện các vấn đề sức khỏe phụ khoa kịp thời, từ đó đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất.

Các dấu hiệu sau đây cho thấy bạn cần phải thăm khám bác sĩ ngay:

• Khí hư có mùi hôi hoặc thay đổi màu sắc bất thường.

• Ngứa, rát hoặc đau khi quan hệ tình dục.

• Tiểu buốt, tiểu rắt kéo dài.

• Đau bụng dưới hoặc cảm giác khó chịu không rõ nguyên nhân.

Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào kéo dài hơn 3 ngày, đừng chần chừ, hãy đến phòng khám để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.

Cố vấn chuyên môn cho bài viết