"Ung thư vú là bệnh lý phổ biến nhất ở phụ nữ Việt Nam. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là nhiều bệnh nhân chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã ở giai đoạn muộn."

Bạn có biết?

Ở Việt Nam, mỗi năm có hơn 20.000 phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư vú. Trong đó, gần 60% trường hợp phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn – khi các lựa chọn điều trị đã hạn chế và chi phí điều trị tăng cao theo cấp số nhân (nguồn: Bộ Y tế, 2024). Việc nhận biết sớm dấu hiệu ung thư vú giai đoạn đầu giúp tăng khả năng điều trị hiệu quả và giảm thiểu rủi ro can thiệp phức tạp. 

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ triệu chứng đặc trưng của ung thư vú qua từng giai đoạn từ 0 đến 4, từ những dấu hiệu sớm ít biểu hiện đến các tình trạng tiến triển nghiêm trọng cần lưu ý. Qua đó, bạn sẽ biết được khi nào nên gặp bác sĩ, và làm gì để tầm soát đúng cách – dựa trên dữ liệu y khoa chính thống và kinh nghiệm lâm sàng từ đội ngũ bác sĩ tại Phòng khám đa khoa SIHG.

Hiểu đúng về các giai đoạn của ung thư vú

Ung thư vú được phân chia thành 5 giai đoạn chính – từ giai đoạn 0 đến giai đoạn IV, theo hệ thống TNM (Tumor - Node - Metastasis). Việc phân giai đoạn giúp bác sĩ đánh giá:

• Mức độ lan rộng của khối u

• Sự ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết (1)

• Khả năng di căn đến các cơ quan khác

Có thể bạn quan tâm: Các nguyên nhân phổ biến gây ung thư vú

Giai đoạn 0 – Ung thư biểu mô tại chỗ (DCIS – Ductal Carcinoma In Situ)

Đây là giai đoạn sớm nhất, tế bào ung thư chỉ tồn tại trong ống tuyến sữa, chưa xâm lấn ra mô vú xung quanh. Lúc này hầu như không có triệu chứng rõ ràng, chỉ có thể được phát hiện qua chụp nhũ ảnh 3D hoặc siêu âm chuyên sâu.

Tại sao giai đoạn này quan trọng? Vì khả năng chữa trị lên đến 90% nếu phát hiện bệnh sớm.

Giai đoạn I – Xuất hiện khối u nhỏ, chưa lan hạch (Early Stage Invasive Breast Cancer)

Ở giai đoạn I, khối u trong vú thường có kích thước nhỏ hơn 2cm (tương đương hạt đậu phộng), chưa lan đến các hạch bạch huyết (1) vùng nách hay các cơ quan khác. Đây là thời điểm lý tưởng nhất để can thiệp điều trị – bởi khả năng chữa khỏi rất khả thi nếu được phát hiện và xử trí kịp thời

Triệu chứng điển hình của ung thư vú giai đoạn đầu ở phụ nữ

Một số biểu hiện có thể xuất hiện mà bạn nên chú ý:

• Cảm giác có khối u cứng hoặc mô vú dày lên ở một bên vú
  Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. Khối u thường không gây đau, không di chuyển khi bạn dùng tay ấn nhẹ. Cảm giác khối u “dính chặt” vào mô vú bên dưới là một trong những đặc điểm nghi ngờ.

• Vú mất cân đối một cách bất thường
  Một bên vú to hơn, lệch hẳn hoặc có hình dạng méo mó hơn so với bên còn lại – đặc biệt nếu bạn chưa từng nhận thấy sự khác biệt này trước đây.

• Thay đổi màu sắc hoặc kết cấu da vùng vú
  Da vú có thể trở nên nhăn nheo như vỏ cam, mỏng hơn bình thường hoặc ửng đỏ nhẹ mà không kèm theo triệu chứng viêm nhiễm nào. Đừng chủ quan nghĩ rằng đó chỉ là dị ứng mỹ phẩm hay nội y.

• Ngứa vùng vú kéo dài không rõ nguyên nhân
  Trong một số trường hợp hiếm, triệu chứng ngứa dai dẳng (không liên quan đến thời điểm rụng trứng hay chu kỳ) cũng có thể là biểu hiện sớm.

🟡 Lưu ý quan trọng: Những triệu chứng này không xuất hiện đồng thời và có thể bị nhầm lẫn với các thay đổi nội tiết sinh lý. Tuy nhiên, nếu chúng kéo dài hơn 2 tuần hoặc tái đi tái lại, bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín và có chuyên môn để được bác sĩ thăm khám & chẩn đoán.

Tại sao nhiều phụ nữ không phát hiện ung thư ở giai đoạn này?

Theo chia sẻ từ BS CKII. Dương Phương Mai, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG:

“Hơn 50% trường hợp ung thư vú giai đoạn 1 không có biểu hiện rõ rệt ra bên ngoài. Thậm chí có những khối u nhỏ chỉ được phát hiện tình cờ qua chụp nhũ ảnh định kỳ, nhất là ở phụ nữ có mô vú dày hoặc đang trong giai đoạn tiền mãn kinh.”

Ngoài ra, tâm lý chủ quan, ngại đi khám vì "vẫn thấy bình thường" hoặc nhầm lẫn triệu chứng với thay đổi do hormone cũng khiến nhiều chị em bỏ lỡ thời điểm vàng để can thiệp.

xem thêm: 09 dấu hiệu ung thư vú giai đoạn đầu thường bị bỏ qua

Giai đoạn II – Khối u lan đến hạch nách

Nếu như giai đoạn 1 của ung thư vú vẫn có thể "ẩn mình" với ít triệu chứng rõ ràng, thì giai đoạn II là thời điểm cơ thể bắt đầu phát tín hiệu mạnh mẽ hơn – đặc biệt là khi khối u đã đạt kích thước từ 2 đến 5cm và bắt đầu ảnh hưởng đến hệ bạch huyết.

Theo hệ thống TNM (Tumor – Node – Metastasis) của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO – World Health Organization), giai đoạn II chia thành hai phân loại nhỏ:

• Giai đoạn IIA: U ≤ 2cm nhưng đã lan đến 1–3 hạch nách

• Giai đoạn IIB: U > 2cm đến 5cm, có thể đã hoặc chưa lan đến hạch

Biểu hiện ban đầu: không đơn thuần chỉ là "căng tức"

Ở giai đoạn này, một số dấu hiệu bắt đầu xuất hiện rõ ràng hơn, tuy nhiên vẫn dễ bị nhầm lẫn với thay đổi nội tiết, căng thẳng hoặc chu kỳ kinh nguyệt. Những triệu chứng bạn cần đặc biệt quan tâm:

🔹 Căng tức vùng vú kéo dài

• Không giống như cảm giác căng ngực trước kỳ kinh, đau vú do ung thư thường âm ỉ, kéo dài, không biến mất sau kỳ kinh

• Cảm giác đè nén sâu bên trong, có thể lan ra vùng nách hoặc vùng lưng phía trên, khu vực cột sống.

🔹 Da vú sần sùi như vỏ cam

• Đây là dấu hiệu liên quan đến tắc nghẽn mạch bạch huyết, khiến dịch lỏng không thoát ra ngoài được, gây phù mô dưới da

• Bề mặt da trông giống như "cam sành bị khô vỏ", xuất hiện tại khu vực gần khối u hoặc lan rộng toàn bộ bầu ngực

🔹 Thay đổi núm vú và tiết dịch bất thường

• Núm vú tụt vào trong, không bật ra lại khi kéo nhẹ

• Xuất hiện dịch chảy ra không rõ nguyên nhân, thường có màu vàng nhạt, nâu sẫm hoặc đôi khi có lẫn máu

🔹 Hạch nách sưng đau nhẹ

• Hạch có thể sờ thấy dưới da vùng hõm nách như hạt đậu hoặc viên sạn nhỏ

• Cảm giác căng tức vùng nách, không đối xứng hai bên, đôi khi lan ra vùng dưới cổ hoặc quanh xương đòn

📌 Lưu ý: Nếu bạn có mô vú dày hoặc đang mang thai, triệu chứng có thể bị "che mờ", càng cần tầm soát chuyên sâu.

Giai đoạn III – Ung thư vú tiến triển tại chỗ: Khi triệu chứng không còn "âm thầm"

Đến giai đoạn III, ung thư vú đã xâm lấn rộng hơn ra mô xung quanh, lan đến các hạch bạch huyết vùng nách, dưới xương đòn hoặc xương ức. Đây không còn là giai đoạn "im lặng" như trước, các dấu hiệu trở nên rõ ràng, dễ nhận biết và thường gây khó chịu hoặc đau nhức thường xuyên.

Theo phân độ TNM của WHO , giai đoạn III gồm ba phân nhóm:

• IIIA: Khối u có thể nhỏ, nhưng hạch nách bị ảnh hưởng rõ rệt

• IIIB: Ung thư lan tới da hoặc thành ngực (nhưng chưa di căn xa)

• IIIC: Lan tới hạch vùng cổ, dưới xương đòn hoặc trên xương đòn

Dấu hiệu lâm sàng điển hình ở giai đoạn III:

🔺 Da vú phù nề – hiệu ứng “vỏ cam” mở rộng

• Không chỉ ở vùng gần khối u, toàn bộ da vú có thể sưng nề, đổi màu, nhăn nheo bất thường

• Sờ vào có cảm giác mô dưới da cứng, không đàn hồi

🔺 Núm vú tụt sâu, chảy máu hoặc rỉ dịch lẫn mủ

• Khác với giai đoạn trước, dịch chảy ra lúc này có thể kèm mùi hôi, màu sẫm, dính mủ

• Tụt núm vú rõ rệt, không bật trở lại dù kéo nhẹ

🔺 Khối u cứng và lan rộng

• Không còn khu trú một vùng nhỏ, khối u có thể lan rộng ra toàn mô vú, dính chặt vào thành ngực

• Sờ thấy cứng, không di động, có thể gây đau khi vận động hoặc khi nằm nghiêng

🔺 Loét da vú

• Một số trường hợp xuất hiện vùng loét, rỉ dịch dai dẳng, không lành dù đã chăm sóc tại nhà

• Vết loét thường kèm hôi, khó chịu, dễ bị nhầm là áp xe vú

🔺 Sưng đau, nổi hạch lớn vùng nách, cổ

• Hạch to có thể gây cảm giác căng tức từ nách lan ra cánh tay, giới hạn vận động tay

• Ở một số bệnh nhân, cánh tay bên có hạch bị phù nề do chèn ép mạch bạch huyết

Giai đoạn IV – Khi ung thư vú đã di căn: Dấu hiệu không chỉ còn ở vùng ngực

Giai đoạn IV là lúc tế bào ung thư đã vượt khỏi tuyến vú và các hạch bạch huyết, lan đến các cơ quan khác trong cơ thể như xương, gan, phổi hoặc não. Đây là giai đoạn muộn, Bệnh lúc này không còn khả năng chữa khỏi hoàn , mà điều trị chỉ nhằm làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư và giảm đau đớn cho người bệnh

🧠 Trong y học, ung thư vú giai đoạn này còn được gọi là ung thư vú di căn xa (Metastatic Breast Cancer) – yêu cầu điều trị toàn thân và theo dõi sát sao triệu chứng.

Triệu chứng khi ung thư vú di căn xương

Xương là vị trí di căn phổ biến nhất. Các triệu chứng bao gồm:

• Đau xương mạn tính – thường ở lưng, xương chậu, cẳng tay hoặc chân, đau âm ỉ, tăng dần theo thời gian

• Cảm giác yếu cơ, nhức mỏi toàn thân không rõ nguyên nhân

• Gãy xương tự phát – xảy ra khi vận động nhẹ hoặc không có chấn thương rõ ràng

• Sưng tấy tại vùng xương đau, kèm mất ngủ, mệt mỏi do đau kéo dài

📌 Người bệnh có thể nhầm với viêm khớp, loãng xương hoặc làm việc quá sức. Tuy nhiên, đau do ung thư thường không đáp ứng với thuốc giảm đau thông thường.

Triệu chứng khi di căn phổi:

• Ho kéo dài không rõ nguyên nhân, khan hoặc có đờm, có thể kèm máu

• Khó thở khi vận động nhẹ, cảm giác tức ngực, đặc biệt khi nằm

• Sụt cân nhanh, không kèm thay đổi chế độ ăn

• Một số bệnh nhân có tràn dịch màng phổi, gây khó thở nặng và mệt mỏi nghiêm trọng

Triệu chứng khi di căn gan:

• Vàng da hoặc vàng mắt (do tăng bilirubin máu)

• Đau tức vùng hạ sườn phải – liên tục hoặc tăng dần theo thời gian

• Buồn nôn, chán ăn, sụt cân, đầy bụng sau ăn dù ăn ít

• Có thể xuất hiện phù chân hoặc bụng do gan giảm khả năng sản xuất albumin

⚠️ Các triệu chứng này thường xuất hiện âm thầm, dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa, viêm gan siêu vi hoặc gan nhiễm mỡ.

Triệu chứng khi di căn não:

• Đau đầu kéo dài, thường xuất hiện vào buổi sáng

• Chóng mặt, buồn nôn, nôn vọt

• Mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng

• Rối loạn thị lực, nói ngọng hoặc yếu nửa người

🧠 Những biểu hiện thần kinh thường bị nhầm với đột quỵ hoặc huyết áp cao, nhưng nếu bạn đã có tiền sử ung thư vú – đây là dấu hiệu cảnh báo không thể xem nhẹ.

Phân biệt triệu chứng sớm – muộn của ung thư vú

Một trong những lý do khiến nhiều phụ nữ phát hiện ung thư vú ở giai đoạn muộn là vì các triệu chứng ban đầu thường không rõ ràng, dễ bị nhầm với thay đổi nội tiết, mệt mỏi hoặc căng thẳng tạm thời. Vì vậy, hiểu được sự khác biệt giữa triệu chứng sớm và muộn là bước đầu quan trọng giúp bạn chủ động theo dõi.

Triệu chứng sớm – âm thầm nhưng quan trọng

Ở giai đoạn đầu (giai đoạn 0–1), các dấu hiệu thường nhẹ, không gây đau hoặc khó chịu rõ rệt. Một số biểu hiện bạn cần lưu ý bao gồm:

• Sờ thấy khối u nhỏ, cứng trong vú, không di động, không gây đau

• Vùng vú hơi nhô cao, phồng nhẹ hoặc lõm nhẹ bất thường

• Thay đổi nhẹ màu sắc da vú, chẳng hạn như ửng đỏ nhẹ hoặc vùng da vú trở nên sẫm hơn

• Núm vú hơi tụt vào trong, nhưng không kèm theo chảy dịch hay đau

Đây là giai đoạn mà tự khám vú hoặc chụp nhũ ảnh định kỳ đóng vai trò then chốt. Khối u lúc này còn nhỏ, khả năng điều trị bảo tồn tuyến vú cao, tiên lượng tốt.

Xem thêm: 09 dấu hiệu ung thư vú sớm không thể bỏ qua

Triệu chứng muộn – cảnh báo tổn thương lan rộng

Khi ung thư tiến triển sang giai đoạn 2–3, các triệu chứng rõ ràng và ảnh hưởng đến chất lượng sống:

• Khối u to dần, sờ thấy rõ, có thể đau hoặc dính vào mô xung quanh

• Núm vú tiết dịch bất thường, có thể lẫn máu hoặc mủ

• Da vú dày lên, sần sùi như vỏ cam, không hồi phục sau vài ngày

• Xuất hiện hạch sưng ở nách hoặc vùng cổ

🩺 Nếu bạn từng thấy “có gì đó không ổn” nhưng triệu chứng biến mất vài ngày sau, đừng chủ quan. Tình trạng tái phát lặp đi lặp lại có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm cần theo dõi y tế.

Phòng khám đa khoa SIHG Quận 7– Địa chỉ tầm soát ung thư vú uy tín

Phòng khám đa khoa SIHG (Singapore Indochina Healthcare Group) là địa chỉ được nhiều chị em tại Quận 7 tin chọn khi cần tầm soát ung thư vú, nhờ kết hợp giữa:

• Bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm, tiêu biểu như BS CKII. Dương Phương Mai, BS CKII. Nguyễn Kim Hoa và BS. Nguyễn Ánh Loan đều là những bác sĩ đầu ngành sản phụ khoa. Xem thêm về đội ngũ bác sĩ

• Trang thiết bị hiện đại, gồm:

• Máy chụp nhũ ảnh 3D– phát hiện tổn thương ≤ 5mm, giảm sinh thiết không cần thiết.

• Máy chụp X-quang, hệ thống xét nghiệm– hỗ trợ chẩn đoán toàn diện, chính xác và nhanh chóng.

Xem thêm: hệ thống trang thiết bị tại phòng khám đa khoa SIHG

Khám đúng bác sĩ, dùng đúng thiết bị là cách tầm soát hiệu quả và an toàn nhất.

Kết luận - Đừng đợi đến khi có triệu chứng mới bắt đầu tầm soát

Ung thư vú không xảy ra đột ngột. Nó là quá trình diễn tiến âm thầm qua nhiều giai đoạn – từ biểu mô tại chỗ (giai đoạn 0) đến khi đã lan rộng hoặc di căn (giai đoạn 4). Nếu được phát hiện ở giai đoạn đầu, tỷ lệ điều trị thành công có thể lên đến 98%. Nhưng nếu để đến giai đoạn muộn, việc điều trị sẽ phức tạp hơn nhiều và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

“Phụ nữ không nên chờ đến khi có triệu chứng mới đi khám. Chụp nhũ ảnh định kỳ 2 năm 1 lần theo khuyến nghị dành cho Phụ nữ từ 40 - 74 tuổi là cách để phát hiện sớm ung thư vú – ngay cả khi bạn không cảm nhận bất cứ bất thường nào.”
BS CKII. Dương Phương Mai, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG

Nếu bạn đang trong độ tuổi 30–45, có mô vú dày, chưa từng tầm soát vú chuyên sâu hoặc có người thân từng mắc ung thư vú – đây là thời điểm thích hợp để bắt đầu kiểm tra.

hãy tham khảo dịch vụ tầm soát ung thư vú tại phòng khám SIHG.

💡 Đừng chờ đến khi bất thường  xuất hiện khối u. Hãy chủ động lên lịch tầm soát vú định kỳ tại cơ sở y tế uy tín như Phòng khám SIHG – nơi hội tụ bác sĩ Sản phụ khoa giàu kinh nghiệm và thiết bị chẩn đoán hiện đại

Thông tin tham khảo thêm:

(1) Hạch bạch huyết là những cấu trúc nhỏ, hình hạt đậu, thuộc hệ thống miễn dịch của cơ thể. Chúng phân bố ở nhiều vị trí khác nhau như cổ, nách, bẹn, trung thất và ổ bụng.

Vai trò chính của hạch bạch huyết:

• Lọc dịch bạch huyết (lymph) để loại bỏ vi khuẩn, virus và tế bào bất thường.
  

• Sản xuất và lưu trữ tế bào miễn dịch như lympho bào – giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật.
  

• Là “trạm kiểm soát miễn dịch”: Khi cơ thể có viêm nhiễm hoặc ung thư, các hạch gần đó sẽ phản ứng bằng cách sưng to hoặc thay đổi cấu trúc.
  
  

Trong bệnh lý ung thư vú:

Các hạch bạch huyết vùng nách thường được theo dõi kỹ vì chúng là nơi ung thư vú có thể lan đến đầu tiên. Việc phát hiện tế bào ung thư trong hạch là một yếu tố quan trọng để xác định giai đoạn bệnh, tiên lượng và lên phác đồ điều trị.