“Nhiều phụ nữ tìm đến chúng tôi khi triệu chứng đã kéo dài nhiều tuần, thậm chí vài tháng, vì ngần ngại thăm khám sớm. Trong khi nếu được chẩn đoán đúng nguyên nhân ngay từ đầu, việc điều trị có thể diễn ra đơn giản và nhanh chóng hơn nhiều.”
— BS CKII. Nguyễn Kim Hoa, Chuyên khoa Sản Phụ Khoa, Phòng khám Đa khoa SIHG.

Viêm âm đạo không phải là một bệnh lý hiếm gặp. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại nằm ở chỗ: rất nhiều trường hợp điều trị sai cách do không xác định chuẩn xác nguyên nhân ban đầu. Điều này không chỉ khiến triệu chứng kéo dài, mà còn làm tăng nguy cơ tái phát hoặc biến chứng.

Vậy, làm sao để biết nguyên nhân gây viêm âm đạo là do nấm, vi khuẩn, Trichomonas hay mất cân bằng hệ vi sinh?
Câu trả lời nằm ở các phương pháp chẩn đoán viêm âm đạo hiện đại, đang được áp dụng tại nhiều cơ sở y tế uy tín, đặc biệt là tại Phòng khám Đa khoa SIHG, nơi trang bị đầy đủ hệ thống thiết bị từ cơ bản đến chuyên sâu.

1. Vì sao chẩn đoán đúng nguyên nhân viêm âm đạo là điều kiện tiên quyết?

Trong thực tế lâm sàng, viêm âm đạo có thể do nhiều nguyên nhân như:

• Nấm Candida albicans

• Vi khuẩn Gardnerella vaginalis (gây viêm âm đạo do vi khuẩn)

• Trùng roi Trichomonas vaginalis

• Mất cân bằng pH âm đạo hoặc rối loạn nội tiết tố

• Viêm teo âm đạo ở phụ nữ tiền mãn kinh

Điểm quan trọng là mỗi nguyên nhân sẽ yêu cầu phương pháp điều trị hoàn toàn khác nhau.
Do đó, việc xác định nguyên nhân cụ thể không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn tránh lạm dụng kháng sinh hoặc tái phát nhiều lần.

2. Các phương pháp chẩn đoán viêm âm đạo phổ biến và hiện đại

2.1 Khám lâm sàng kết hợp khai thác triệu chứng

Bước đầu tiên luôn là khám lâm sàng, kết hợp với việc hỏi kỹ về:

• Tính chất khí hư: màu sắc, mùi, độ đặc

• Mức độ ngứa, đau rát, sưng tấy

• Thời điểm xuất hiện triệu chứng (trước kỳ kinh, sau quan hệ…)

Chị em phụ nữ mô tả đúng giúp bác sĩ có định hướng ban đầu về nguyên nhân.

📌 Gợi ý: Hãy lưu ý thời điểm và tính chất khí hư để mô tả lại khi khám – đây là thông tin có giá trị cao trong chẩn đoán ban đầu.

2.2 Soi tươi dịch âm đạo

Đây là một trong những bước quan trọng giúp xác định viêm âm đạo do nấm, vi khuẩn hay trùng roi.

Quy trình thực hiện:

• Lấy dịch âm đạo bằng que bông vô trùng

• Đặt lên lam kính và soi dưới kính hiển vi

Ưu điểm:

• Cho kết quả ngay trong vòng 10–15 phút

• Nhận diện nhanh vi khuẩn, bào tử nấm hoặc ký sinh trùng

Nhược điểm: Không thể phân loại chính xác vi khuẩn hoặc xác định độ nhạy kháng sinh

“Soi tươi giúp phát hiện rất nhanh các tác nhân phổ biến gây viêm âm đạo, nhưng nên kết hợp với xét nghiệm chuyên sâu để có phác đồ điều trị phù hợp nhất.” – BS CKII. Nguyễn Kim Hoa

2.3 Đo pH âm đạo

pH bình thường của âm đạo dao động từ 3.8 – 4.5. Nếu pH tăng cao (>4.5), có thể là dấu hiệu của:

• Viêm âm đạo do vi khuẩn

• Trùng roi Trichomonas

• Rối loạn nội tiết hoặc mất cân bằng hệ vi sinh

Ngược lại, pH vẫn thấp nhưng có ngứa rát thì khả năng cao là do nấm Candida.

✅ Đây là một phương pháp kiểm tra đơn giản nhưng có thể hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán nguyên nhân bệnh...

2.4 Soi cổ tử cung (Colposcopy)

Soi cổ tử cung là kỹ thuật sử dụng một thiết bị có độ phóng đại cao giúp bác sĩ quan sát rõ bề mặt cổ tử cung, âm đạo và âm hộ.

Khi nào nên thực hiện?

• Khi có dấu hiệu bất thường như khí hư màu lạ, chảy máu âm đạo bất thường

• Sau khi kết quả xét nghiệm Pap có bất thường

Ưu điểm:

• Giúp phát hiện tổn thương tiền ung thư

• Quan sát trực tiếp tổn thương do virus HPV (Human Papillomavirus – virus gây u nhú ở người)

2.5 Xét nghiệm Pap (Pap smear)

Xét nghiệm Pap (Papanicolaou) là một xét nghiệm tế bào học nhằm tầm soát sớm ung thư cổ tử cung, đồng thời phát hiện viêm âm đạo do virus hoặc tế bào bất thường.

“Pap smear có thể phát hiện những biến đổi tế bào sớm trước khi chúng trở thành ung thư. Đây là một xét nghiệm định kỳ cần thiết với phụ nữ đã quan hệ.”
— BS CKII. Nguyễn Kim Hoa

📌 Phụ nữ từ 30 tuổi trở lên nên thực hiện Pap smear định kỳ mỗi 1–3 năm.

2.6 Siêu âm phụ khoa

Máy siêu âm đa năng V8 là thiết bị hiện đại được sử dụng tại Phòng khám Đa khoa SIHG để hỗ trợ chẩn đoán phụ khoa.

Tính năng nổi bật:

• CrystalLive™ 2D: hình ảnh 2D sắc nét, tăng độ tương phản

• ClearVision™: giảm nhiễu, phân biệt mô ranh giới rõ ràng

• ShadowHDR™: cho hình ảnh trực quan cả những vùng khó tiếp cận như vùng cùng đồ âm đạo, buồng trứng, cổ tử cung

“Siêu âm bằng máy V8 giúp bác sĩ đánh giá chính xác hơn tình trạng viêm, dịch ứ, tổn thương vùng âm đạo – cổ tử cung, góp phần nâng cao độ tin cậy khi chẩn đoán.”
— BS CKII. Nguyễn Kim Hoa

3. Lựa chọn cơ sở chẩn đoán viêm âm đạo uy tín tại TP.HCM

Để kết quả chẩn đoán đạt độ tin cậy cao, chị em nên lưu ý lựa chọn nơi khám có:

• Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm

• Hệ thống thiết bị hiện đại như máy siêu âm V8, máy soi cổ tử cung, hệ thống xét nghiệm tự động…

• Quy trình khám kín đáo, linh hoạt thời gian

Tại Phòng khám Đa khoa SIHG – tọa lạc tại Phường Tân Hưng, TP.HCM (Quận 7 cũ), chị em có thể hoàn toàn an tâm vì hội tụ đầy đủ những yếu tố trên. Bên cạnh đó, phòng khám còn sở hữu các trang thiết bị hiện đại khác như: máy chụp nhũ ảnh 3D, máy X-quang kỹ thuật số, hệ thống xét nghiệm tự động Sysmex.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Viêm âm đạo có cần làm xét nghiệm gì không hay chỉ cần khám?

👉 Chỉ khám lâm sàng có thể chưa đủ. Tùy biểu hiện, bác sĩ có thể chỉ định thêm soi tươi khí hư, xét nghiệm Pap hoặc siêu âm để xác định đúng nguyên nhân.

2. Tôi bị khí hư màu vàng, hơi tanh nhưng không ngứa – có cần đi khám không?

👉 Có. Những dấu hiệu này có thể là biểu hiện viêm âm đạo do vi khuẩn. Không nhất thiết phải ngứa mới là viêm – hãy khám càng sớm càng tốt để điều trị hiệu quả.

3. Có thể tự điều trị viêm âm đạo tại nhà bằng thuốc không kê đơn không?

👉 Việc tự dùng thuốc có thể gây lờn thuốc, che mất triệu chứng thật. Chẩn đoán sai sẽ khiến bệnh kéo dài và dễ tái phát. Nên đến cơ sở y tế để được hướng dẫn điều trị đúng cách.

4. Bao lâu nên khám phụ khoa định kỳ để phát hiện viêm âm đạo và các bệnh phụ khoa khác?

👉 BS CKII. Nguyễn Kim Hoa khuyến nghị nên khám mỗi 6–12 tháng, đặc biệt là với phụ nữ đã có gia đình hoặc có tiền sử viêm nhiễm tái phát.

5. Xét nghiệm Pap smear có đau không và có bắt buộc làm không?

👉 Xét nghiệm Pap smear, không gây đau. Phụ nữ từ 30 tuổi trở lên nên làm định kỳ để tầm soát nguy cơ sớm ung thư cổ tử cung.

Cố vấn chuyên môn cho bài viết

BS.CKII. Nguyễn Kim Hoa với hơn 35 năm trong ngành Sản phụ khoa, đặc biệt hơn 27 năm công tác tại bệnh viện Từ Dũ: nguyên là Phó Trưởng Khoa dịch vụ yêu cầu khu N, Phó trưởng khoa phòng cấp cứu chống độc. Là thành viên nhiều hiệp hội Y khoa tại TPHCM.  Hiện Bác sĩ đang công tác tại Phòng khám đa khoa SIHG. Xem thêm về Bác Sĩ